*24î sêptemberî 2010
Beşî hewtem
Erkî resen bo hizrî nwêy komuneeyî resen L40
Pêş hemû şit be boçûnî min, pêwîste le bekarbirdnî wajey (resen)da wirdkar bîn û herwa betaybet bo pesendekirdnî bîrubawerrêk. Çunke hemû layek xoy pê resentir û drustre, egîna em hemû cyawazîyane nedebûn. Rastîyekey resen, detwanêt amirzaêk bêt bo retkirdnewey hemû resenîyek.
Be boçûnî min debû weha bnûsrêt, “erkî binçîneyî bo “hizrî nwêy komunîstî şorrşigêrr”. Çunke erkî resen û narresen bûnî nîye, bellku binçîneyî û lawekî heye, herweha bepêy ewey ke nûser komellîk layen le hizrî komunîstî klasîkda retdekatewe, kewate pêy kara û teba nîn û le beramberda şitgelêkî kara ya şorşigêrr dexate rû, nek resen û narresen, çunke hîç pêwer û terazûyek nîye, ta resenî û narresenî pê dyarî bkeyn.
Welî le barî henûkeyda be hoy kotayîhatnî erkekanî û pîrbûn û tewaw bogenbûnî û derkewtinî bo têkrray gel natwanê wek caran ew hawsengîye rabgirê L40
Be boçûnî min, sermayedarîş herwek fîwdalîzm ,qonaxêkî pêwîst nîye û bo pêgeyînî komellgey mrovayetî pêwîstîş nabêt û weha boçûngelêk le hizrî soşyalîstekanda begşitî û le zorbey fêrge hizrîyekanda, berencamî zallîy bîrî wirdeborcway buwe û eger şorrşî koylan beserkewtin bgeyîştaye, wate nehêştinî serwerî mrov beser mrovewe ya şorşî cutyaran û şarinşînan djî fîodalîzm û klîsa beserkewtin bgeyiştaye, ewa hîç kat bwar bo beserwerbûnî fîodallekan û borcwakan nederrexsa û be cêgirtnewey çînî fîodal û borcwa le cêy koyledarekan kotayî nedehat, herwek çon têkişkanî şorrşî oktober be serhelldanî şêwazêkî dyarîkraw le sermayedarî dewlletî (mîrayetî takpartîy) kotayî hat, cêgirtnewey serweranî nwê le cêy kone serweran, fîodallekan le cêy koyledarekan û borcwakan le cêy fîodallekan, berhemî têkişkan ya negeyîştinî şorrş buwe be serkewtinî yekcarî, wate lenawbirdnî serwerî, her eweş buwete hoy gwastnewey ew serwerîye le çînêkewe bo çînêkî dîke.
Boye be boçûnî min, hîç kat be serwerbûnî ew çînane pêdawîstî nebuwe, ta erkî mêjûyyan hebêt û beser çûbêt. Bellku serkewtinî şorrş wek sewzibûnî towêkî sûdbexşe, eger le gyakelle bjar bikrêt, ewa geşe dekat û eger gyakelle beserîda zallbêt, ewa lenaw deçêt. Ewey kiştî şorşî koylan û cutyaran û krêkaran, berî wîstrawî bedestewe neda, hoy wergeranî bû bo caredrrikî çîne hellpersetekan. Eweş “tewaw bogen” bûbêt, be boçûnî min, her leseretawe bogen buwe û hîç pozetîvîyekî têda nebuwe. Çunke tenya gorrînî şêwazî berrêweberayetî desteyek be desteyekî dîke buwe û hîçî le çînayetîbûnî komellge û serwerî çînayetî negorrîwe. Herweha “derkewtinî bo têkray gell”, min pêmwanîye, çunke ewe zorîney nahuşyarî gele, ke sîstemî sermayedarî be beşdarî le berhemêynan û cengekanî û damudezgekanî û leşkir û polîs û deste tîrostekanîda deparêzêt, egîna çînî borcwa bexoy hênde kemayetîyekî keme, beşî pasewanî û parastînî deselatî çîbnayetî le gewretrîn şarî goy zewîda nakat, eger hejmarî hawberjewend û zana û berrêweber û fîlosofekanîşî bxeyte ser ewa beşî fermanirweayetî û parastinî desellatî sermaye le wllatêkî wek ‘îraq naken.
bernameyek yan rêgeyek lenêw xebatî komunîstî hebê bo zûtir berrêkirdnî erke borcwazîyekan ke têyda hemû barekanî jyan geşe destênê û jyan û guzeranî têkrray xellk baştir û geşawetir dek hawkatîş bnemayekî hemelayeney komellêkî pêşverro lenêw çînekanî komell be taybetîyş krêkaran û zehmetkêşan ptir ferahem deka û hengawnanîş berew hellgîrsandinî şorrşî soşyalîstîy asantir û xêratir deka. L40
Dîsanewe eme heman boçunî helleye, bo şٶrriş û erkî çîne çewsanewekan. Be boçûnî min, şorşî dje-serwerî le hemû serdemekanda hebuwe û pêwîstîş buwe û komellgey mroyî le hemû serdemêkda çi eşkewtninşînî (naberhemhênerî), çi dêhatî (kiştukallî) û çi şarinşînî (pîşesazî) [bebê ew pîşmerce naketwarîyaney ke zadey sazşî hizrî bîryaranî komunîste letek boçûn û rêgeçarekanî wirdeborcwazî û sîstemî serwerî û derknekirdnî komellge bebê serwer], deytwanî berew komellgeyekî azad û yeksan û dadperwer birwat; wate komellge deytwanî bebê koyle û koyledar, bebê cutyar û derebeg, bebê krêkar û sermayedar, komellgeyekî azad bêt. Ewe amadenebûnî mêjûîy xohuşyarî şorrşigêraney takey çewsaweye, ke komellgey mroyî le bendî serwerî û çînayetîbûnda ragirtuwe, nek pêdawîstî bûn û manewe û forimgorrînî çewsanewe û çewsêner.
Ewey pêmanwabêt, cêgirtnewey serwerî borcwakan le cêy serwerî fîodallekan, pêwîstî geşey komellgey mroyî buwe, bedaxewe debêt bllêm, kulderkî ew bîryaraneye, ke êmeyan le lîtawêkî awa rokirduwe, ke henûke destewajey aweha benêwî şٶrrşewe berçaw dekewn. Eger pêmanwabêt mrovayetî le sayey dagîrkirdin, ceng û kuştar û birsîkirdin û hellawardin û paktawkirdin û şerreperroy parlemantarî mşexoran û şwaneyî ramyaran û partekanda berew şorşî soşyalîstî geşe dekat, bedaxewe naçarm bllêm dîsanewe aweznegîre. Çunke mrovayetî le sayey aştî û yeksanî û azadîda deytwanî le dû hezar sallî rabûrda, hezaran car le çaw êsta pêşkewtûtir û mrovanetir û şayîstetir bêt.
Be pêçewanewey ew boçûne nadruste bawewe, ezmûnekan eweman dexene berdest, ke şorrş sextir û dûrtir û namsogertir buwe. Be pêçewaney xeyallplawî axayanî bîryarewe, tenanet zorcar guman lewe drust debêt, ke mrovayetî bitwanêt şorrş bkat. Bellam le dû sed ya sed sallî raburdûda le çaw îsta, serkewtinî şorş beqed ruxandinî dselatî derebegêk le ladêyekda asan buwe. Min ew bîrkirdneweye be bedbextî mrovî seretay hezarey sêyem nawdebem, mrovêk ke tawsendinî stem û cêgîrbûnî serwerî çînayetî û cîhanîbûnewey be mercî serkewtinî soşyalîzm bzanêt! Ewey ke min deyllêm, tenya lew barewe rexneye le qsekanî nûser, ke be sadeyî belay ew boçûneda têdeperrêt, be boçûnî min debêt zor bêbakane, perde leser tenkhizrî bîryaranêk, helldeynewe, ke stem û seqamgîrbûnî sermayedarîyan be mercî xêrayî û geşey şorrşî soşyalîstî zanîwe û leweş xraptir dagîrkarîyan be pozetîv lêkdawetewe.
Be boçûnî min, nek tenya ta radeyekî zor kem rastî bo çûbin rastî bo neçûn, bellku xoşbawerrî çewsawan bem têrrwanînane, ke le xwêngewzanî milyonan mrov û mergî xewne bêeşmarekanî lêkewtuwetewe, ew boçûnane wek djeşorrşî, debêt riswa bikrên û rmî rexneman hênde tîj bêt, ke nek tenya dû sed sall, bellku dû hezar sall berew dwa birr bkat. Emeş pêwîstî be le zbilldannanî pîrozîyekane, pêwîstî be têkişkandinî btekane, pêyuyistî be bwêrî rexne heye, hîç bakman le herawhurryay perestyaran û derwêşanî ew btane nebêt, ke benawî soşyalîzm û komunîzm û şorşewe bnêşte hellbzirkawekanî dû sede lemewberî em û ew decûnewe. Beyek wşe eger takî em serdeme, xwazyare şorş bkat û xoy birryarderbêt nek mirduwekanî dû sede lemewber, ewa debêt le derewey mozexanekan û goristanekan refey tozlênîştûy pertûkxanekan, bîrbkatewe. Takî şorşigêrr derixgerî têkiste zerdhellgerawekan nîye, bellku xoy bîrdekatewe û hawkatîş praktîzey dekat, mamostay kes nîye û kesîş be mamostay xoy nazanêt, raberî kes nîye û xoyşî mil be raberî kes nadat. Bekurtî le serûy xoyewe wek takêkî azad, nexwa, nedewllet, ne netewe û hîç ştêk berz ranagrêt.
Bo derxistinî rûy rastîy hzir û giftar û reftar û amancekanî rjêmî sermayedarîy û dûrxistnewey tewawî çewsawan lêy û peywestkirdinyan be xoy û amadekirdinyan bo herçî zûtrî hellgîrsandinî şorşî soşyalîstîy L42
Lem destewajaneda, dîsanewe wek ewaney pêşû,” hizrî nwêy komunîstî” wek ewey markis û englis lebarewey dedwên, huşyarî û şorrş le derewey xudî çewsawanewe dên, pirsyar eweye, le (kê)we û le (kwê)we dên? Çunke nûser delêt dûrxistnewey tewawî çewsawan lêy û peywestkirdinyan be xoy û amadekirdinyan, ke emeş heman hizrî beserçûy carane û nadruste, ke pêywaye çewsawan lewaneş çînî krêkar û zehmetkêsan, bexoyan twanay bîrkirdneweyan nîye! Eger awa nîye û min helle têgeyiştûm û le xoyaneweye, îdî çi pêwîst bewe dekat, pêwey peywest bin? Çunke peywestibûn, pêdawîstî beyekgeyiştnî dû ştî beyek namo û leyek dabrawe! Înca amadekirdinyan, çi wataye bedestewe dedat, eger ewan xoyan aferênerî ew hizren û lenaw xoyandaye? Edî ewane kên, ke ewan bo şorrş amade deken?
Eme heman bîrkirdnewey aydyalîstaneye, ke pyêwaye sereta hoşyarî le derewey gerdûn, bûnî hebuwe û karî leser drustkirdnî kirduwe û înca mrov û dewrubekey hatuwenete bûn. Bellam ketwarî hemû rûdaw û goranekanî mêjû eweman bo deselmênêt, ke hoşyarî berhemî kellekebûnî ezmûnekanî xudî mrove, îdî ew mrove krêkarêk bêt ya mşexor (borcwa)yek. Bem pêye huşyarî çewsawan lewaneş krêkaran le xudî kirde (praktîk) û kellekebûnî ezmûnî xoyanewe serhelldedat û geşesendin û giştgîrbûnîşî xebatî berdewamî xudî xoyane û amadekarîşyan bo şorş be amadeyî ew xohuşyarîye û be pêdawîstî bêçenduçûnî gorranewe peyweste, nek be çakexwazî û dillsozî wirdeborcwazîyyewe bo çewsawan.
Bo têgeyiştin leme û roşnibûnewey, pêwîste têksitî hemû ayînekan û wtey fîlosof û zanakan û bîryarekan letek rûdawekanî ew sedemeda berawrid bkeyn, ewa boman derdekewêt, ke hemîşe le dway rûdawekanewe bûn û ewaneş ke qseyan leser soşyalîzm û xebat û şorrşî çînayetî kirduwe, tenya helsengandinyan leser rûdawekan kirduwe û zorcarîş narrastgobûn û djexunîyan lêkirduwe û rastîyekanyan şêwandûn û wehayan nîşandawe, ke rûdawekan dway rênwênî ewan kewtûn û wegerrkewtinî goranekan û huşyarbûnewe le keleserî ewanewe destî pêkirduwe.
Derfetî ewe nemawe komunîstekan bitwanin lenêw yek yekêtîy bo seraserî cîhan karubare ramyarîy û rêkixraweyyekanî xoyan rêkbxen L42
Lêreda eger mebest le komunîstekan hemû ewane bêt, ke xoyan be komunîst dezanin, be boçûnî min le hîç serdemêkda bwarî peywendî (communication) beqed êsta lebar û asan û guncaw nebuwe û ewey rêgre, pîlanî rjême konepersit û çewsênerekan nîye, bellku yekem deselatixwazîy û destegerîy û şerrî raberîkirdin û domînetkirdne, ke her grup û desteyek xoy be raberî ewanî dîke û cîhan dezanêt, duwem xobestneweyane be komellîk deqî nezokewe, ke her yeke ewî dîke be ladan û djexûnî lew deqane û bêwefayî bo btekan tawanbar dekat. Herweha şêwazî rêkxistinî komunîstekan çi le rêkixrawe cemawerîyekanyan [komîte partîyekanyan]da, çi le rêkixrawe ramyarîyekanyanda, çi le nêwneteweyyekanyanda, rêkxistin û pêkhatey quçkeyyane (hîrarşyane) buwe û heye, ke plewpaye û zincîre pley wek raber û cêgir û gwêgir û cêbecêger û çî û çî dekate mercî yekgirtin û serkewtin, boye dû sed sallexerîkî şerre raber û şerre ortodkisbûn û şerre mamostabûnin.
Herkat komunîstekan, danyan beweda na, ke huşyarî çînayetî berhemî xebatî çînayetîye, bzavî sosyalîstî raber û mamosta retdekatewe û rêkxistinî ramyarîy (partî) tenya sêktarîzm berhem dehênêt û kes dahênerî hizrî soşyalîstî nîye û şorrş û erkekanî erk û berhemî karî herewezî xobexşaney take çewsawekane û pêwîstî be tewqîtî şorş û nawendî birryardan û amojgarî kes nîye, ewkat detwanin wek takî azadendêş le harîkarî herewezaneda bebê destûr û peyrrew yekbigrin û yekêtîye lokallîyekanyan berew yekêtî cîhanî perepêbden, wate komunîstêkî ledaykbûy ‘îraq û kurdistan le lenden, tenya erkî bangewazkirdnî krêkaran û komunîstekanî brîtanya nîye bo beşdarî û hawpiştî le xopîşandanî hawpiştî le penaberan û parte komunîstekanî kurdistan û ‘îraq û êran, bellku beheman şêweş erkîyetî le xebatî şwênî kar û jyan û çalakî komunîstekanî (lenden)da zyatir le radey awirrdanewey le kurdistan, beşdar bêt û çalak bêt. Wate lokallî kar bken û cîhanî bîr bkenewe, nek cîhanî kar bken û lokallî bîr bkewe. Yekêtî cîhanî bem gyane çînayetî û şorşigêranewe dête arawe, nek be peymanname û namegorrînewey dû skirtêrî dû part û dû komîtey partîy[ benaw rêkixrawî cemawerîy] rêkixraw leser bnemay hîrarşyaney raber û raberîkraw.
Herçende erkî min nîye, roşnayî bxeme berpêy komunîstekan, çunke komunîstekan bedaxewe lem hezarey sêyemîşda wate xobemamostazanan û desellatxuzanêk, ke herdem xerîkî domînetkirdnî bzûtnewe komellayetîyekan û sepandinî rêkxistinî hîraşîyaney xoyanin beser rêkixrawe cemawerîyekanda, emeş drêjey heman bîrkirdnewe û karî soşyal-dêmokrasî sed û ewende salle. Leberewe ew dêraney serewe tenya nmûneyek bûn bo geyandinî mebestekem û bes.
Xwêneranî hêja, ew beşaney hêllyan bejêrda kêşrawe, le pertûkî “gorran û wergoran” wergîrawn û bo asankarî û cyakirdneweyan, min hêllm bejêrda kêşawn. Bo xwêndnewey pertûkeke, serdanî em bestere bken: http://emrro.com/goranuwergoran.htim