Xemi Nan & Xewni Azadi

له‌به‌رده‌م هه‌يوانه‌كه‌دا ڕووه‌و خۆرئاوا له‌سه‌ر چيچكان، ده‌ست له‌سه‌رئه‌ژنۆ پاڵیدابووه‌ ديواره‌ به‌ردينه‌كه‌ی پشتسه‌ری و ڕۆچووبووه‌ گۆمی لێڵی بيره‌وه‌رييه‌كانی … ” ئای ئامين، ئێستاكه‌ چی بكه‌ی، ئه‌ترسم پاش گواسننه‌وه‌ی من بۆ ئێرۆكانه‌، مه‌لا عه‌لی خه‌ريكی ساڕێژكردنه‌وه‌ی جێگه‌ ته‌وره‌كه‌ی من بێ. ئای له‌و ڕۆژانه‌ چه‌نده‌ خۆشبوون، ئه‌ترسم لێره‌ نێچيری ئاوھام بۆ هه‌ڵنه‌كه‌وێ و له‌ولاشه‌وه‌ عه‌له‌ ساخته‌چی له ‌ڕه‌نجی من بخواتن. به‌خودای هه‌رچه‌نده‌ ئامين زۆر خۆشمامه‌ڵه‌ بوو، به‌ڵام هێنده‌ی شيرين ژنه‌ چكۆله‌كه‌ی حاجی عه‌وڵا جوان نەبوو. مه‌ترسه‌ مامۆستا، خودا به‌شی مار و مێروله‌ش ده‌دات، تۆ بڵێی ڕه‌به‌نی منی پێقبوڵبكرێ؟ به‌سنه‌بوو حه‌پسه‌ی ئامۆزامم نه‌هێنا، به‌خودای وه‌ك شيرينی چاوی له‌ هه‌رزه‌ و تازه‌كاران ده‌بڕی. ده‌ی .. ده‌ی، خۆ ئەگه‌ر حاجييه‌كان دوو ژنی نه‌هێنين، كێ لايه‌ك له ‌سه‌رومێزه‌ره‌ی من ده‌كاته‌وه‌. به‌خودای ئه‌م نووشته‌نووسينه‌ نيعمه‌ته‌، ئه‌گينا ده‌بوو هه‌ر ليكم قوتدايه”.

گرازه‌ گرازی مامر و كه‌ڵه‌بابه‌كه‌ی حاجی عه‌وڵا، زنجيره‌ی خه‌ياڵه‌ بێسه‌ره‌تا و كۆتاييه‌كانی مه‌لا‌ موشيری پساند و يه‌ك دوو جار له ‌ده‌وری مامری نازونووككه‌ر سووڕايه‌وه‌ و وه‌ك كێچ قونييه‌بانی، چه‌ندجار به‌ر و دوا و خۆكوڕكردنه‌وه‌، خۆی هه‌ڵدايه‌ خوارێ. مه‌لا موشير وه‌ها سه‌رنجی دابوويێ، ديواره‌ به‌ردينه‌كه‌ی پشت سه‌ری لێبووبووه‌ نوێنی بووك و زاوايی و په‌ڕی پڕ و سپی مامره‌كه‌ی لێبووبووه‌ له‌شوڵاره‌ بلوورينه‌كه‌ی شيرين. وه‌ها ئاگای له‌خۆی بڕابوو، به‌ده‌م خه‌ياڵه‌وه‌ كووڕده‌بوو و ڕاستده‌بووه‌ و بۆڵه‌ بۆڵێكيشی لێوه‌ده‌هات و له‌به‌رامبه‌ر خۆری پاش نيوه‌ڕواندا شه‌ڵاڵی عاره‌قه‌ بووبوو.

“ئا شيرين گيان، ده‌زانم چه‌نده‌ بێزاری له‌ نركه‌نركی چه‌ند سه‌عاته‌ی حاجی و كه‌چی هيچيش. به‌خودای ئه‌م جاره‌ هاتی دووعای سه‌ر ناوكت لۆ ده‌گرمه‌وه‌. به‌خودای ڕاستده‌كه‌ن؛ گه‌ر خودا ده‌رگه‌يه‌ك دابخات، ئه‌وا ده‌رگه‌يه‌كی دیكە ده‌كاته‌وه‌. ڕاستی فه‌رمووه‌ شاعيری به‌ عيرفان: “خودا تا كێو نەبینێ، بەفری تێناكا” ھەروایە تا خودا تا شيرين نه‌بينێ، موشير نه‌قلی ئێرۆكانه‌ ناكا. ئاخ شيرين گيان، خۆزگه‌ به‌يانی ده‌هاتی، به‌خودای دوعايه‌كم لۆ ده‌كردی تا حاجی وه‌ك زه‌رده‌واڵه‌ لێتدووركه‌وێته‌وه‌. ئاخر كو ده‌بی ئه‌و هێنگينه‌ی له‌پێشی ئه‌و مه‌گه‌زه‌ی دانێی. ئای له‌و نه‌رمه‌ له‌ره‌ی مه‌مكۆڵانی، وه‌ی له‌ تاك و جووتی لاسمته‌ گۆشتنه‌كانی، بابی بابم، نه‌نكم به‌قوربانت بێت، وه‌كی مامزی ڕێيانده‌كات. به‌خودای ئه‌ترسم ئه‌م شه‌و عومركۆتابم و ڕۆژنه‌بێته‌وه‌، ده‌زانم به‌يانی جومعه‌يه‌ و دێيته ‌كنم تاوه‌كو نوشته‌كه‌ت لۆ بكه‌م، شتی ئاوھا به‌ڕۆژی جومعانا پيرۆزه‌، گه‌ر خودا ڕێكیبخا و شيرين به‌ته‌نيا بێ و پڕوپيره‌ ژنم لێكۆنه‌كاته‌وه‌. ئه‌وسا وه‌كی ئاده‌می سێوێكم ده‌رخوارد بدا‌، چش له‌به‌هه‌شتێ “.

حاجی جه‌مه‌دانیيه‌كه‌ی توند له‌سه‌ری ئاڵاند و ڕووه‌ و مامۆستا :

– ئحم. ئحم … سڵاوی خودات لێبێت مامۆستا، چته‌، دووربێ له ‌گيانت خۆ نه‌خۆش نيت؟

مه‌ڵا موشير: ئح. ئح نه‌خێر حاجی، ئه‌وه‌ خۆره‌تاوه‌كه‌ی خۆش بوو، به‌خۆمم گوت، با كه‌مێك له‌به‌ر ئه‌و خۆره‌تاوه‌ی لۆ خۆم دانيشم.

حاجی عه‌وڵا : به‌قوربانی زاتتان بم، ئه‌نگۆ گه‌ر بشخه‌ون ئه‌وا به‌ تاعه‌ت لۆتان به‌حيساب دێ.

مه‌ڵا موشير : به‌ته‌مای كه‌ره‌می خودای.

حاجی عه‌وڵا : بێشك سه‌رقاڵی ئاماده‌كردنی بابه‌ته‌ك بووی لۆ سبه‌ينێ.

مەلاموشير: نه‌وه‌ڵا حاجی، لۆ بابه‌تی پێويست به‌وه‌ی ناكاتن، له ‌شاری لۆمان دياریده‌كرێ. ئه‌وه‌ی ڕاستی بێ، بيرم له‌ كاره‌كانی خوداوه‌ندی ده‌كرده‌وه‌ و به‌چاوی دڵ له‌ جوانييه‌كانيم ده‌ڕوانی، به‌ڕاستی چته‌كی عه‌نتيكه‌يه‌. جا پياو تا شه‌رع و فيقی نه‌خوينی لێی تێناگا. خۆزگه‌م به‌وه‌ی به‌و به‌هه‌شته‌ ڕه‌نگينه‌ی شاد ده‌بێ. ئه‌ترسم نه‌يبينم !

حاجی عه‌وڵا : قوڕ به‌سه‌ر من. كو وا ده‌رێی مامۆستا، من دڵنيام كه‌ تو پێش من پێی شادده‌بی، به‌شی ئه‌نگۆ له‌ هی مه‌ باشتر ده‌بيتن.

مه‌ڵاموشير : هاوار له‌ده‌م و نه‌فه‌ست. بابڕۆين نوێژه‌كانمان بكه‌ين. (سه‌يرێكی شيرينی ده‌كات) به‌ته‌مای ڕه‌حمه‌تی خودای.

نه‌رمه‌ بزه‌ی شيرين ئاگری له‌ ناخی وه‌ردا و لێوه‌كانی كه‌وتنه‌ نه‌رمه‌ جوڵه‌، ئاگای له‌ حاجی نه‌ماو له‌ ناخيدا ده‌نگێك ده‌يهه‌ژان:

لۆ چيمه‌ ئاوی زه‌م زه‌م؟

گه‌ر له‌ تۆوه‌ هه‌مبێ،

ماچی ناوده‌م ..

گيانی گيانم حاجيژن !

به‌هه‌شتم لۆ چييه‌

كه‌ كه‌س لێی دڵنيا نييه‌

گه‌ر سبه‌ی بێيته‌ كنم

ده‌زانی مێزه‌ره‌م لۆ چييه‌

كوێنده‌رێيه‌ قيبله‌ی من، حاجی ژن !

Leberdem heywanekeda ruwew xorawa leser çîçkan, dest leserejno pallîdabuwe dîware berdînekey piştserî û roçûbuwe gomî lêllî bîrewerîyekanî … ” Ay amîn, êsTake çî bkey, etrism paş gwasinnewey min bo êrokane, mela ‘elî xerîkî sarrêjkirdnewey cêge tewrekey min bê. Ay lew Rojane çende xoşbûn, etrism lêre nêçîrî awham bo hellnekewê û lewlaşewe ‘ele saxteçî le rencî min bixwatin. Bexuday herçende amîn zor xoşmamelle bû, bellam hêndey şîrîn jne çkolekey hacî ‘ewlla cwan nebû. Metirse mamosta, xuda beşî mar û mêruleş dedat, to bllêy rebenî mnî pêqbullbikrê? Besnebû hepsey amozamim nehêna, bexuday wek şîrînî çawî le herze û tazekaran debrrî. Dey .. Dey, xo eger hacîyekan dû jnî nehênîn, kê layek le serumêzerey min dekatewe. Bexuday em nûşteNûsîne nî’mete, egîna debû her lîkim qutdaye”.

Graze grazî mamir û kellebabekey hacî ‘ewlla, zincîrey Xeyalle bêsereta û kotayyekanî mela muşîrî psand û yek dû car le dewrî mamrî nazunûkker sûrrayewe û wek kêç qunîyebanî, çendcar ber û dwa û xokurrkirdnewe, xoy helldaye Xwarê. Mela muşîr weha sernicî dabûyê, dîware berdînekey pişt serî lêbûbuwe nwênî bûk û zawayî û perrî pirr û spî mamrekey lêbûbuwe leşullare blûrînekey şîrîn. Weha agay lexoy brrabû, bedem Xeyallewe kûrrdebû û rastdebuwe û bolle bollêkîşî lêwedehat û leberamber xorî paş nîwerrwanda şellallî ‘areqe bûbû.

“A şîrîn Gyan, dezanim çende bêzarî le nirkenrikî çend se’atey hacî û keçî hîçîş. Bexuday em care hatî dû’ay ser nawkit lo degirmewe. Bexuday rastdeken; ger xuda Dergeyek dabxat, ewa Dergeyekî dîke dekatewe. Rastî fermuwe şa’îrî be ‘îrfan: “xuda ta kêw nebînê, befrî tênaka” herwaye ta xuda ta şîrîn nebînê, muşîr neqlî êrokane naka. Ax şîrîn Gyan, xozge beyanî dehatî, bexuday du’ayekim lo dekridî ta hacî wek zerdewalle lêtdûrkewêtewe. Axir ku debî ew hêngîney lepêşî ew megezey danêy. Ay lew nerme lerey memKollanî, wey le Tak û cûtî lasimte Goştnekanî, Babî babim, nenkim bequrbant bêt, wekî mamzî rêyandekat. Bexuday etrism em Şew ‘umirkotabim û Rojnebêtewe, dezanim beyanî cum’eye û dêyte knim taweku nuşteket lo bkem, ştî awha berRojî cum’ana pîroze, ger xuda rêkîbxa û şîrîn betenya bê û prrupîre jnim lêkonekatewe. Ewsa wekî ademî sêwêkim derixward bda, çiş leBeheştê “.

Hacî cemedanîyekey tund leserî alland û ruwe û mamosta :

– him. Him … sllawî xudat lêbêt mamosta, çte, dûrbê le Gyant xo nexoş nît?

Mella muşîr: h. Hi nexêr hacî, ewe xoretawekey xoş bû, bexomim gut, ba kemêk leber ew xoretawey lo xom danîşm.

Hacî ‘ewlla : bequrbanî zattan bim, engo ger bişxewn ewa be ta’et lotan behîsab dê.

Mella muşîr : betemay keremî xuday.

Hacî ‘ewlla : bêşk serqallî amadekirdnî Babetek bûy lo sbeynê.

Melamuşîr: newella hacî, lo Babetî pêwîst bewey nakatin, le şarî loman dyarîdekrê. Ewey rastî bê, bîrm le karekanî xudawendî dekirdewe û beçawî dill le cwanîyekanîm derrwanî, berrastî çtekî ‘entîkeye. Ca pyaw ta şer’ û fîqî nexuynî lêy tênaga. Xozgem bewey bew Beheşte rengîney şad debê. Etrism neybînim !

Hacî ‘ewlla : qurr beser min. Ku wa derêy mamosta, min dillnyam ke tu pêş min pêy şaddebî, beşî engo le hî me baştir debîtin.

Mellamuşîr : hawar ledem û nefest. Babrroyn nwêjekanman bkeyn. (Seyrêkî şîrînî dekat) betemay rehmetî xuday.

Nerme bzey şîrîn agrî le naxî werda û lêwekanî kewtne nerme culle, agay le hacî nemaw le naxîda dengêk deyhejan:

Lo çîme awî zem zem?

Ger le towe hembê,

Maçî nawdem ..

Gyanî Gyanim hacîjn !

Beheştim lo çîye

Ke Kes lêy dillnya nîye

Ger sbey bêyte knim

Dezanî mêzerem lo çîye

Kwênderêye qîbley min, hacî jin !

خله‌ و بله‌

ئه‌و ڕۆژانه‌ هه‌ر باس باسی (خدر و ئبراهيم‌)ی بوو؛ “برام، فره‌ نورانين” ، “كوره‌ بابه‌ فريشته‌ن …”، “ئه‌ی چۆن كێ ئێژێ يه‌كێكيان حزره‌تی مه‌هدی مه‌وعود نیيه‌…”، “ئه‌ی خۆزگه‌م به‌ دایك و بابتان كونجی به‌هه‌شت جێيانه‌.” هێنده‌ ناوبانگی بێگه‌ردييان ڕۆيشتبوو، هه‌رمناڵ بوو خۆزگه‌ی ده‌خواست كاكيان بوونايه‌. كچان به‌ئاواته‌وه‌ بوون، ده‌زگيرانيان بوونايه‌. ئاخر ناو و ناوبانگيان له‌ مرۆڤبوون تێپه‌ڕیكربوو، ڕۆژێ ده‌بوونه‌ نه‌وه‌ی په‌يامبه‌ر و ڕۆژێك ده‌كرانه‌ محه‌مه‌دی مه‌هدی، ڕۆژێكيش فريشته‌.

خه‌ڵكی ئاوايی وه‌ها باوه‌ڕيان به‌خۆيان هێنابوو، مادامه‌كی كاكه‌ خدر و ئبراهيم لەنێو‌ ئاواين، ئه‌وا خێر و به‌ره‌كه‌ت به‌سه‌ر گونددا ده‌بارێت. هێندێك بۆ خۆنزيككردنه‌وه‌ لێيان، گه‌ر مه‌ڕه‌كه‌ی دووبه‌ر به‌يه‌كه‌وه‌ بزايه،‌ ده‌يكرده‌ هه‌ڵاو ده‌يگووت “خه‌ڵكينه‌ بنواڕن ئه‌من نه‌مگوت پا و قه‌ده‌می مامۆستا خدر و مامۆستا ئبراهيم به‌خێره‌ ! “. خۆ مامه‌ قاله‌ی دوكانداريش، گه‌ر زه‌ره‌ريشی بكردايه‌، ئه‌وا ده‌يگوت “ئه‌ی چۆن بابم خۆ گاڵتە نیيه‌، دوو فريشته‌ دابه‌زيونه‌ته‌ ئاوايی، هێنده‌ قازانجم كردووه‌، زه‌كاته‌كه‌يم پێناژمێردرێ”. مامه‌ عه‌له‌ش له‌و لاوه‌ به‌گۆچانه‌كه‌يه‌وه‌ له‌رزه‌ له‌رز خۆی ده‌گه‌ياندێ و قورگی لۆ سافده‌كرد و ده‌يگوت “يا خوا به‌خێربێن، ته‌شريفيان هێناوه‌، خودايا شوكر وشكه‌ی ئه‌م زستانه‌ ته‌ڕوتووشه‌شمان مسۆگه‌ربوو، قادری برام چۆنی؟ “

كه‌ريمی چايچيش هه‌ڵیده‌دايه ‌و بۆی ته‌واوده‌كردن ” كوره‌ بابه‌ ئه‌وه‌ بۆ نايێژن، له‌وه‌ته‌ی ئه‌و دوو زاته‌ موباره‌كانه‌ هاتوونه‌ته‌ نێومان، پێويستناكات زارۆڵه‌كانمان به‌ شه‌وله‌بان و خێو بترسێنين، ئاخر برام ڕاسته‌ من قورحانم نه‌خوێندگه‌، به‌ڵام له‌زاری مه‌لاو شێخانه‌وه‌ گوێم لێبووگه‌، كه‌ پياوی ساڵح ڕووی له‌هه‌ر شوێن نا، ئيتر هه‌موو شتێ باش ده‌بێ، خۆ به‌گاڵته‌ ناويان نه‌ناوون خدر و ئبراهيم”.

چه‌كدارێكی زه‌رده‌ڵه‌ی ڕيشن، ده‌تگوت له ‌ئه‌فگانستانه‌وه‌ تازه‌ گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ كردیيه‌ جواو ” گه‌ر شتێكتان بۆ باسبكه‌م، له‌وانه‌يه‌ بێژن چیییی، به‌و قورعانه‌ی خوێندگمه،‌ ئه‌وه‌ی ئێژمی خۆم وه‌ چاوی خۆم ديگمه‌. تازه‌كی ئه‌م دوو برا دينيه‌مان هاتبوون، شه‌وانه‌ ده‌يانوت “بنوون، هيچ خه‌متان نه‌وێ ئه‌مه‌ خوامان له‌ته‌كه‌” ڕاستیيه‌كه‌ی ئه‌مه‌ش حاڵینه‌ده‌بووين، چی ئێژن و قه‌ستيان چه‌س. تا شه‌وێكيان بێ عه‌ده‌وی نه‌وێ ده‌چوومه‌ عه‌ده‌بخانه،‌ چيم دی، بێژن چی، به‌و خوايه‌ی ها وه‌بان سه‌رمانۆ هه‌ر چوار ده‌وری مه‌قه‌ره‌كه‌مان چه‌كداری سپیپۆش بوون، حه‌ره‌سه‌كه‌ش له ‌شيرين خه‌ودا بوو. به‌و قورعانه‌ی ده‌سم لێداگه‌ چيم بۆتان گێڕاگه‌سۆ خه‌لافی نه‌وو”. جه‌ماعه‌ت به‌دوايدا “سبحانه‌الله‌ برام تۆ به‌هه‌شتی، قه‌سه‌م به‌خوا ئاوری جه‌هه‌نه‌م وه‌چاو ناوينی، خۆزيه‌م وه‌خۆت براڵه ‌”.

درۆكردن بوو بوو به‌پێشبركێ و له‌خۆبردنه‌ پێشه‌وه‌دا برا برای نه‌ده‌ناسی. ته‌نيا كه‌سێك كه‌ له‌به‌رخۆيه‌وه‌ پيشی لێده‌خواردنه‌وه ‌و سه‌ری له‌ده‌ست خۆشباوه‌ری خه‌ڵكه‌كه ئاوسابوو ‌و نه‌شیده‌وێرا قسه‌ی بكاتن، حه‌مه‌ چكۆل بوو. وه‌خت بوو شه‌ق به‌رێ و له‌به‌رخۆيه‌وه‌ ده‌يگووت “ئاخر نازانم ئه‌م خه‌ڵكه‌ چييان لێ قه‌ومياگه‌، وا ئه‌و دوو ساخته‌چیيه‌يان لێ بووگه‌سه‌ شتێ ناياب. ئاخ خله ‌و بله‌ ده‌رتان له ‌گيانم گه‌ر ڕۆژی خۆی دێ و درۆتان لێ سپی ده‌كه‌مۆ، ئه‌وسا ده‌بينن، ئه‌م خه‌ڵكه‌ فريوخواردگه‌ چۆن لێتان دێته‌ جواو و حه‌سا و كه‌تاوتان له‌ته‌ك ده‌كات. ئای چه‌نده‌ بێشه‌رمن، پێشمئێژن : ” كاكه‌ موحه‌مه‌د بۆ نايێيته‌ مزگه‌وتێ و له‌ته‌كمان تێكه‌ڵاو نابی”. ئاخر … بابينه‌ بۆ كه‌ڵه‌گاتانم تا تێكه‌ڵتان بم. ئاخ گه‌ر به‌من بووايه‌ شاربه‌ده‌رم ده‌كردن. له‌و ڕۆژه‌وه‌ی ئه‌و خوێڕيانه‌ هاتگنه‌سه‌ ئه‌گره‌، خۆ هه‌ڵاڵه‌ش دڵی گۆڕاوه ‌و تووره‌كه‌يه‌كی كردگه‌سه‌ سه‌ری و ئێژی قه‌ڵه‌ڕه‌شه‌س ده‌نووكی شۆڕ كردگه‌سۆ، ئاخر تۆ بۆ هه‌ش وه‌سه‌ر، ئه‌ترسم ئه‌م هه‌تيوانه‌ جادوويان له‌م خه‌ڵكه‌ كردوێ و خه‌ويان لێ كه‌فتبێ. به‌ڵام نازانم چۆن به‌و خه‌ڵكه‌ بێژم، كه‌ ئه‌مانه‌ ده‌ست به‌ڕوومه‌تی مناڵه‌كانتانا ئێنن و چاوبازی ده‌كه‌ن. بڕوا وه‌ من ناكه‌ن و ئێژن ئه‌م حه‌رامزاده‌ گاوره‌ ڕقيه‌سی له ‌دين و گه‌ره‌كيه‌سی ئه‌مه‌ش وه‌كی خۆی لێ بكا و له ‌دين وه‌رمانگێڕێ و عاقيبه‌ت شه‌ڕمان بكا. مه‌گه‌ر له‌باخه‌ڵی ژنه‌كانيانا بيانووينن، ئه‌وساكه‌ ده‌زانن خله ‌و بله‌ كێن. خۆ گه‌ر بزانن من چۆنی بيرده‌كه‌مه‌وه‌، ئه‌وا شه‌وێك ده‌مكوژن و ئێژن فريشته‌ سپیپۆشه‌كان بوون. ئه‌م ئاوايیيه‌ كاول بووگه‌ ئێژی شێتخانه‌يه‌، گه‌ر دكتۆرێك له ‌سه‌رووی ئاوايی دانێ و نوشته‌ نووسێكيش به‌ريته‌ خوارئاوايی، ئه‌وا وه‌ك ته‌يری گول له ‌داری زه‌قنه‌بوت كۆده‌بنه‌وه‌. تۆ بڵێی هه‌روا بۆيان بچێته‌ سه‌ر، ئاخر هه‌ڵاڵه‌ تۆ بۆ؟ ڕاسته‌ من دايكه‌ كڵۆڵكه‌م به‌ هه‌تيوی گه‌وره‌ی كردگم، به‌ڵام هێنده‌م خۆشده‌ویستی، خۆزگه‌م ده‌خواست، كه‌ ڕۆژێ بتوانم له‌ته‌ك تۆ ماڵێكی چكۆلانه‌مان هه‌بێ و جارجاره‌ش بچينه‌ شار و بۆ خۆمان ڕابوێرين… “

ده‌نگه‌ ده‌نگی خه‌ڵكه‌كه‌ له ‌زه‌ماوه‌ندی به‌ئاگايانهێنا و هه‌ر كه‌سه‌ و به‌پرتاو به‌ره‌و مزگه‌وت ڕایدەكرد. حەمە چكۆل له‌به‌رخۆيەوه‌ وتی “با بڕۆم، بزانم چ موعجيزه‌يه‌كيان نيشانداگه”‌. ئه‌ويش خۆی گه‌ياندێ و چاوی بڕوای نه‌ده‌كرد، ئاوا خێرا ئاواته‌كه‌ی بێته‌دی ، “ئاهـھھ‌… ئه‌وه‌ من بووم ئه‌و ڕۆژه‌م به‌چاوی خۆم بینی، باش بوو ئاواته‌كه‌م نه‌برده‌ ژێر گڵ”.

حاجی ڕمه‌زان، ده‌سته‌ پانوپۆڕه‌كانی كێشايه‌ بان قورئانه‌كه ‌و قورگی پاك كرده‌وه‌ :

به‌ هه‌قی ئه‌م قورحانه‌ ئه‌وه‌ی ديگمه‌، وه‌ڕاستی وه‌ ئێوه‌ی ئێژم، برام هه‌وه‌ سۆفی قوربانی ماگه‌و نه‌مردگه‌، بۆ ڕۆژی قيامه‌ت وه‌ شاهيدم گرتگه‌، بێژه‌ سۆفی، مه‌ردی خوابه ‌و تۆ بێژی، قه‌سه‌م وه‌خوا بڕوا ناكه‌م له ‌وه‌ته‌ی ئه‌م ئاواييه‌ گيانله‌به‌ری هاتگه‌سه‌ ناو كاری وا خراو كرياوێ. نازانم چيتان پێبێژم، شه‌رم ده‌كه‌م، سۆفی تۆبی خواو وه‌عاله‌می بێژه‌، ئاخر من خه‌جاڵه‌ت‌ ئه‌كێشم، نه‌عوزه‌ن باالله‌، ئه‌ستغفيڕوالله‌، خوايا بۆ دوێكه‌ منت نه‌كوشت، تا خه‌راپه‌ی وا نه‌وينم؟

مه‌لاحه‌بيب : ڕجوع به‌رۆ حاجی، ئه‌زانی چی ئێژی، تۆ ئيراد له‌كاری خوا ئه‌گری !

حاجی ڕه‌مه‌زان : تۆبه‌ خوايا …خوارد، به ‌گه‌وره‌يی خۆت بمبه‌خشه‌.

مه‌لاحه‌بيب : ئێستاكه‌ له ‌قسه‌كانی حاجی هيچمان لێحاڵینه‌وو، بێژه‌ سۆفی قوربانی بزانم، چيت بينيگه ‌و چی ڕوويداگه‌، تا بزانين به‌پێی شه‌رع و ياسای خودای چی بكه‌ين، تا ئاوايی خه‌رقی غه‌زه‌وی خوا نه‌وێ.

سۆفی قوربانی: قوربان چيتان عه‌رزكه‌م، ئه‌ستغفيڕوالله‌ مامۆستا، ئه‌وڕۆكه‌ من و حاجی لاوه‌لا پياسه‌مان ده‌كرد و كه‌مێ حەسا و كه‌تابی خۆمان هه‌وو ويستمان بيوڕينۆ، تا فه‌سڵی زه‌كات نه‌هاتووه‌. كه‌ گه‌يشتينه‌ به‌ر باخه‌كه‌ی مام وه‌لی، نه‌عووووزه‌ن باالله‌، ئه‌ستغفيڕوالله‌، خوايا تۆبه‌ و هه‌زار په‌شيمانی. ئيتر ئه‌وه‌ی ديگمانه‌ بۆ باسكردن ناشێ، بێ عه‌ده‌بی نه‌وێ شه‌رم ده‌كه‌م.

مه‌لاحه‌بيب : كوره‌ بابم پياوی خاس ون، بێژن چی بووگه ‌و چيتان ديگه‌، ئاوا ناوێ، چۆن شه‌رعی خودای وا ئه‌كرێ ؟

سۆفی قوربانی: يه‌عنی من بيوێژم، گوناحوار ناوم ؟

مه‌لاحه‌بيب: نه‌ باوه‌، گه‌ر باستاننه‌كردايه‌، فره‌ خاسبوو، به‌ڵام پاش ئه‌وه‌ی گشت ئاوايی زانيگيه‌سی، ئيتر وه‌و جۆره‌ ناوێ !

سۆفی قوربانی ده‌سته‌ لاوازه‌كانی به‌ترس و له‌رزه‌وه‌ به‌ قورئانه‌كه‌دا كێشا و به‌ هه‌ناسه‌بڕكێوه‌ وتی :

به‌خوا مامۆستا مادام تۆ فه‌رمايشتتكرد، منيش ڕاست و ڕه‌وان ئێژمی. عه‌يب نه‌وێ له ‌ڕووتان، شه‌رع شه‌رمه‌ی بڕیگه‌؛ وه‌ك حاجی ڕه‌مه‌زان گێڕايۆ، كه‌ گه‌يشتينه‌ به‌رده‌م باخه‌كه‌ی مام وه‌لی، چمان دی خوا نه‌عوزه‌ن باالله‌، ئه‌ستغفيڕوالله‌، ديمان كه‌سێ قونيگه‌سه‌ بان كه‌سێتر، نه‌عوزه‌ن بالله‌، ئه‌سغفيڕوالله‌، هه‌ناسه‌بڕكێيه‌سی و ئه‌ویتريش ئه‌ستغفيڕوالله‌ خوايا تۆبه‌ له ژێريا نقه‌نقيه‌سی و خوايا تۆبه‌، …. خواردوێ، دەینقاند “هێواش هه‌تيم دڕيام”. ئه‌و گاوربابه‌ وه‌ك كه‌ڵه‌شێر قونيبووه‌ بانی و هه‌ر هنگه‌ هنگی بوو، قه‌سه‌م به‌قورحان مامۆستا ته‌شبيه‌ به‌وه‌ نه‌وێ، تۆش ئاوا ناقونيته‌ بان مه‌لاژن.

مه‌لاحه‌بيب : سبحانه‌الله‌ ئه‌وه‌ تۆ چيت لێ قه‌ومياگه‌ سۆفی، به‌ تۆمان وت بۆمان بگێڕه‌ڕۆ يان باسی نامووسی ئێمەومانان بكه‌، بيتامتكرد سۆفی، برام ناوێ تۆ قسه‌ی بنديواران لەگره‌ باسكه‌ی !

سۆفی قوربانی: عافووه‌ن مامۆستا، هۆشم له‌خۆم نه‌ماگه‌، خولاسه‌ی كه‌لام، ئه‌وه‌ هێشتا ئه‌م باوه‌حيزانه‌ به‌ ئه‌مه‌يان نه‌زانيبوو، وه‌ك وتم شه‌رع شه‌رمه‌ی بڕيگه‌، خاستره‌ ڕاست و ڕه‌وان بێژمی، ئه‌توت گه‌ماڵه‌ و له‌ته‌ك دێڵه‌ سه‌گی لكياگه‌، وه‌ها پێوه‌ی نووسياوو، هه‌چه‌ندی ئه‌وه‌ی ژێری خەریكبوو نقه‌ی لێبوڕێ، به‌ڵام باشبوو من و حاجی به‌ قوربانی هيمه‌تی بم، توانيمان لێكيان جياكه‌ينۆ و به‌ڵانسفه‌ت وه‌ك …ی بيانتێرينۆ خزمه‌ت تۆ. ئه‌مه‌ حاڵ و ئه‌وه‌ حيكايه‌ت. به‌خوا له‌ڕێگە هه‌ر ده‌موت به‌سنه‌بوو، وه‌ك فه‌قێكه‌ی ئەوە ساڵی ١٩٨٤ی سه‌یسايه‌ق ده‌ستيانڕانه‌گه‌يشته‌ مناڵكانمان. خوايه‌ تۆبه‌ خوا، له‌به‌ڵای ناگه‌هان لامانده‌ی.

مه‌لا حه‌بيب : ئێستاكه‌ پاش ئه‌وه‌ی گوێمان له‌ قه‌وله‌كانی حاجی ڕه‌مه‌زان و سۆفی قوربانی ڕاگرت‌، نۆره‌ی پرس و جواوه‌ له‌و فريوخواردووانه‌‌ی شه‌يتان، تكاده‌كه‌م گشت لايه‌ك دان به‌خۆدا بگرن، هه‌روه‌ها كاكه‌ (خدر و ئيبراهيم)يش ده‌بێ هه‌رچی بووگه ‌و ڕوويداگه‌، وه‌ته‌واوی بۆمان بگێڕنۆ، تاوه‌كو به‌حه‌ول و قوه‌تی خوای بانیسه‌ر بتوانين شه‌رع و ياسای قورئانی پيرۆز جێبه‌جێبكه‌ين.

– كوڕم خدر ئايا ئه‌وه‌ ڕاسته‌، كه‌ له‌ قه‌وله‌كانی حاجی ڕه‌مه‌زان و (سۆفی قوربانی)‌دا هاتگه‌، ئايا تۆ ئيقرارده‌كه‌ی كه‌ كاری خراوی وه‌هات كردوێ ؟

خدر: ئمم.

مه‌لا حه‌بيب : كوڕم وه‌ها ناوێ، ده‌بێ وه‌جوانی و ڕاس و ڕه‌وان، چۆن بووگه‌ بۆمان بگێڕيتۆ، شه‌رمی پێناوێ، هه‌ر پياو تووشی بەڵا و قه‌زاو قه‌ده‌ر ئه‌وێ.

خدر : مامۆستا خه‌تای ئه‌وو، له‌پێشا ئەو قونیيه‌ بان من، به‌خوا مامۆستا من ئه‌مڕۆ فره‌ حه‌زم لێنه‌وو، ئه‌وو وه‌ك شه‌يتانی

قونیيه‌ بانم.

مه‌لا حه‌بيب : باشه‌ كوڕم ئيبراهيم، پاش ئه‌وه‌ی كه‌ گوێمان له ‌ئيفاده‌ی ئه‌وو، تكا له‌تۆش ئه‌كه‌ين، ڕاسیمان پێبێژه‌، تاوه‌كو عه‌داڵه‌تی خودا و پێغه‌مبه‌ران بووه‌ينه‌ ڕێيوۆ.

ئيبراهيم : به‌خوا مامۆستا به‌و قورئانه‌ی خوێندگمه‌ هێشتا نۆره‌ی من نه‌هاتووو، خه‌تای ئه‌وو گشت ڕۆژێ وه‌ك حه‌ره‌می هاتگه‌سه‌ لام، به‌خوا مامۆستا ئه‌و لامه‌سه‌وه‌ هيچ ڕوحمی پێنه‌كردگم، له‌گشت شتێكا هه‌ر ئێژێ من خه‌تمێكم له‌ تۆ فره‌تر كردگه‌ و ئه‌وێ من له‌پێشه‌وه‌ بقونم.

ئاخر مامۆستا ئه‌و هه‌ر له‌ مناڵيۆ به‌من فێربووگه‌، وه‌ختێ من مناڵبووم، ئه‌و باوكی فره‌ی هه‌بوو منيش دايكم وه‌ هه‌تيوی گه‌وره‌ی كردگم و خزمه‌تكاری ماڵی ئه‌وان بوو. ئيتر گشت ڕۆژێ ده‌سی ئه‌ورده‌ پشتم و پێمفێربوو، جارێكيان وه‌ مامۆستاكه‌مان عه‌بدولقادره‌ فه‌نیم وت “مامۆستا خدر وازم لێناتێرێ”، مامۆستا بڕوای وه‌ من نه‌كرد و وتی “هه‌تيو خوێڕی بۆ بوختان بۆ كوڕی حاجی ڕه‌زاق هه‌ڵده‌به‌ستی، بڕۆ چڵمنی پيس له‌به‌رچاوم ونبه‌”. ئيتر نه‌مده‌وێرا به‌كه‌سی بێژم و ده‌ره‌قه‌ت خدريش نه‌ده‌هاتم، ئاخر گشت ته‌له‌به‌كان لێیده‌ترسيان.

مه‌لاحه‌بيب : باشه‌ كه‌وابێ ده‌س وه‌كار بين و حوكمه‌كه‌ی “فاروق” وه‌ عاديلانه‌ بده‌ين وه‌سه‌ريانا. به‌ناوی خوای به‌خشنده ‌و ميهره‌بانه‌وه‌، من مه‌لا حه‌بيب كوڕی مه‌لا ڕه‌شيد كوڕه‌زای مه‌ ته‌بيب كوڕه‌زازای مه‌لا نه‌بيب تا ده‌گاته‌ سه‌جه‌ره‌ی سه‌لاحه‌دينی ئه‌يوبی ئه‌و قاره‌مانه‌ی كه‌ ته‌فروتونای كردگه‌ له‌شكری سه‌ليب. ده‌مه‌وێ به‌پشتيوانی خوای گه‌وره‌ سزای عاديلانه‌ی قورعانی پيرۆز وه‌سه‌ر ئه‌م دوو به‌نده‌يه‌ی خودا بده‌ين و له‌خراپه‌كاری پاكيان كه‌ينۆ.

– ئاماده‌ن كوڕم خدر، ئيبراهيم ؟

– به‌ڵێ مامۆستا .. بەلێ مامۆستا ..

مه‌لا حه‌بيب : كوڕم ده‌بێ تا ناوقه‌دتان ڕووتۆ كه‌ن، به‌پێی ئه‌و سزايه‌ی چوار ئيمانان و جامعه‌ی ئه‌زهه‌ر دايانناگه‌، ئه‌وا يه‌كی هه‌شتا شه‌لاقتان ده‌بێ لێبوورێ، به‌نده‌ش بە‌م كاره‌ پيرۆزه‌ هه‌ڵده‌سم، به‌ڵكوم خوای گەوره‌ له‌ گواحی گشت لايه‌كمان خۆشوێ. ئامين يا ڕه‌بو‌لعاله‌مين. كوڕم خدر ده‌بێ تۆ هه‌وه‌ڵ جار شه‌لاق بخۆی، چونكه‌ تۆ لۆتی و ئه‌و مه‌لوته‌، به‌طائی گه‌وره‌. پاش شه‌لاقخواردن ئه‌بێ تۆوه‌ بكه‌ی و وه‌په‌له‌ خۆو فڕێده‌يته‌ ناو حه‌وزه‌كه‌ی مزگه‌وت.

خدر : به‌ڵێ مامۆستا، ئای..ئای …ئای

مه‌لا حه‌بيب : كوڕم گه‌ر كاری وه‌ها خراوت نه‌كردايه‌ وه‌و جۆره‌ت

به‌سه‌ر نه‌ده‌هات، هم..هم…هم…هم

خدر : ئای مامۆستا فره‌م ماگه‌، تو خوا سووك لێمده‌، بێژه‌ مامۆستا چه‌ندم ماگه‌، ئای ؟

مه‌لا حه‌بيب : هه‌فتا و هه‌شت. هم.. هه‌فتا و نۆ. هم.. هه‌شتاااااه‌، بڕۆ كوڕم باسارد نه‌ويتۆ، تۆبه‌ی خێرت بێت. كوڕم ئيبراهيم تۆ حازری ؟

ئيبراهيم: به‌ڵێ مامۆستا، توخوا مامۆستا سووك له‌ من بده‌، ئاخر من هێشتا هيچم نه‌كردوو، من فره‌ ئه‌ترسم.

مه‌لاحه‌بيب : چۆن هيچت نه‌كردگه‌، ئه‌ی سواری كێ بووگه‌، خۆ سواری بابم نه‌بووگه‌ ؟

ئيبراهيم : ئای يای يای.. ئااااااای بابه‌رۆ مردم خوايا، ئاخر كه‌ی هه‌قه‌ بقوننه‌ بانتو شه‌لاقيش بخۆی، ئای ئااااای، مردم وه‌ی خوايا، ئاخر ئه‌و كردگيه‌سی بۆ له ‌من ده‌ده‌ن ، ئای يا يايای، ئای نه‌نكه‌ ڕۆۆۆ.

مه‌لاحه‌بيب : ناشوكری مه‌كه‌ هه‌ی لامه‌سه‌و، ئه‌و كردگيه‌سی تۆش داگته‌، هم .. هم.. شه‌ست و پێنج هم..، شه‌ست و ..

ئيبراهيم : ئای .. به‌خوا مامۆستا خۆم ژماردگمه‌ ئه‌وه‌ هه‌شتا و دوو. ئای پشتم خوايا .. ئای ئایییی، ئای باوكه‌ڕۆ مردم، خۆ ئه‌و هه‌تيوه‌ش ئه‌وه‌نده‌ ئازاری داگم، به‌سه‌ توبی خوا، ئای..

مه‌لاحه‌بيب : هم.. هه‌فتا و نۆ. هم.. هه‌ششتااااه‌، هه‌سته‌ بڕۆ، هه‌سته‌ گه‌ر ئازارت هه‌يه‌ چۆن ئه‌و شته‌ت پێهه‌ڵگيراگه‌؟!! خوا لێتانڕه‌زا بێ. بڕۆن ئيتر تۆبه‌ی مه‌رگی لێبكه‌ن و كاری وا مه‌كه‌نۆ!

خدر : به‌ڵێ مامۆستا، شه‌رت بێ شه‌رتی خوا، جارێكیتر … وا نه‌خۆم.

حه‌مه‌چكۆل : ئه‌ی فريشته‌ جلك سپیيه‌كان چییان وه‌سه‌رهات، خۆ له‌ ئه‌فگانستانیش بووایین، ئه‌وا ده‌موت ئه‌وه‌ هێزی ئه‌مریكایه‌ و به‌ په‌ڕه‌شوت داباریون و به‌رگی سپییان پۆشیگه‌، قوڕ به‌سه‌رمان ئاوا بڕوا ژنه‌كان ده‌بنه‌ عه‌زرا و ئێمه‌ش قه‌ومی لوت، ئاواییش پڕ ده‌بێ له‌ كوڕانی خوا ..

Xle û Ble

Ew Rojane her bas basî (xdir û brahîm)î bû; “bram fre nuranîn” , “kure babe frîşten …”, “ey çon kê êjê yekêkyan Hizretî mehdî mew’ud nîye…”, “ey xozgem be Dayk û babtan kuncî Beheşt cêyane.” hênde Nawbangî bêgerdîyan royiştbû, heriMnall bû xozgey deXwast kakyan bûnaye. Kçan beawatewe bûn, dezgîranyan bûnaye. Axir naw û NawbanGyan le Mrovbûn têperrîkribû, Rojê debûne newey peyamber û Rojêk dekrane mhemedî mehdî, Rojêkîş frîşte.

Xellkî awayî weha bawerryan bexoyan hênabû, madamekî kake xdir û brahîm lenêw awayn, ewa xêr û bereket beser Gundda debarêt. Hêndêk bo xonzîkkirdnewe lêyan, ger merrekey dûber beyekewe bzaye, deykirde hellaw deygût “Xellkîne binwarrn emin nemgut pa û qedemî mamosta xdir û mamosta brahîm bexêre ! “. Xo mame qaley dukandarîş, ger zererîşî bkirdaye, ewa deygut “ey çon babim xo gallte nîye, dû frîşte dabezîwnete awayî, hênde qazancim kirduwe, zekatekeym pênajmêrdirê”. Mame ‘eleş lew lawe begoçanekeyewe lerze lerz xoy degeyandê û qurgî lo safdekrid û deygut “ya Xwa bexêrbên, teşrîfyan hênawe, xudaya şukir

wişkey em zistane terrutûşeşman msogerbû, qadrî bram çonî? “

Kerîmî çayçîş hellîdedaye û boy tewawdekirdin ” kure babe ewe bo nayêjn, lewetey ew dû zate mubarekane hatûnete nêwman, pêwîstnakat zaRollekanman be Şewleban û xêw btirsênîn, axir bram raste min qurhanim nexwêndge, bellam lezarî melaw şêxanewe gwêm lêbûge, ke pyawî Sallh rûy leher şwên na, îtir hemû ştê baş debê, xo begallte nawyan nenawun xdir û brahîm”.

Çekdarêkî zerdelley rîşn, detgut le efganistanewe taze gerrawetewe kirdîye cwaw ” ger ştêktan bo basbkem, lewaneye bêjn çîyîy, bew qur’aney xwêndigme, ewey êjmî xom we çawî xom dîgme. Tazekî em dû bra dînyeman hatbûn, Şewane deyanut “bnûn, hîç Xemtan newê eme Xwaman leteke” rastîyekey emeş hallînedebûyn, çî êjn û qestyan çes. Ta Şewêkyan bê ‘edewî newê deçûme ‘edebxane, çîm dî, bêjn çî, bew Xwayey ha weban Sermano her çwar dewrî meqerekeman çekdarî spîpoş bûn, heresekeş le şîrîn xewda bû. Bew qur’aney desm lêdage çîm botan gêrrageso xelafî newu”. Cema’et bedwayda “sibhanealle bram to Beheştî, qesem beXwa awrî cehenem weçaw nawînî, xozyem wexot bralle “.

Drokirdin bû bû bepêşbirkê û lexobirdne pêŞeweda bra bray nedenasî. Tenya Kesêk ke leberxoyewe pîşî lêdexwardnewe û serî ledest xoşbawerî Xellkeke awsabû û neşîdewêra qsey bkatin, heme çkol bû. Wext bû şeq berê û leberxoyewe deygût “axir nazanim em Xellke çîyan lê qewmyage, wa ew dû saxteçîyeyan lê bûgese ştê nayab. Ax xle û ble dertan le Gyanim ger Rojî xoy dê û drotan lê spî dekemo, ewsa debînin, em Xellke frîwixwardge çon lêtan dête cwaw û hesa û ketawtan letek dekat. Ay çende bêşermin, pêşmêjn : ” kake muhemed bo nayêyte mizgewtê û letekman têkellaw nabî”. Axir … Babîne bo kellegatanim ta têkelltan bim. Ax ger bemin buwaye şarbederm dekirdin. Lew Rojewey ew xwêrryane hatgnese egre, xo hellalleş dllî gorrawe û tûrekeyekî kirdgese serî û êjî qellerreşes denûkî şorr kirdgeso, axir to bo heş weser, etrism em hetîwane cadûyan lem Xellke kirdwê û xewyan lê keftibê. Bellam nazanim çon bew Xellke bêjm, ke emane dest berrûmetî Mnallekantana ênin û çawbazî deken. Birrwa we min naken û êjn em heramzade gawre riqyesî le dîn û gerekyesî emeş wekî xoy lê bka û le dîn werMangêrrê û ‘aqîbet şerrman bka. Meger lebaxellî jnekanyana byanûyinin, ewsake dezanin xle û ble kên. Xo ger bzanin min çonî bîrdekemewe, ewa Şewêk demkujn û êjn frîşte spîpoşekan bûn. Em awayîye kawl bûge êjî şêtxaneye, ger diktorêk le serûy awayî danê û nuşte nûsêkîş berîte Xwarawayî, ewa wek teyrî gul le darî zeqnebut kodebnewe. To bllêy herwa boyan bçête ser, axir hellalle to bo? Raste min Dayke kllollkem be hetîwî gewrey kirdgim, bellam hêndem xoşdewîstî, xozgem deXwast, ke Rojê bitwanim letek to Mallêkî çkolaneman hebê û carcareş bçîne şar û bo xoman rabwêrîn… “

Denge dengî Xellkeke le zemawendî beagayanhêna û her Kese û bepirtaw berew mizgewt raydekrid. Heme çkol leberxoyewe wtî “ba brrom, bzanim çi mu’cîzeyekyan nîşandage”. Ewîş xoy geyandê û çawî birrway nedekrid, awa xêra awatekey bêtedî , “ahhih… ewe min bûm ew Rojem beçawî xom bînî, baş bû awatekem nebirde jêr gill”.

Hacî rmezan, deste panuporrekanî kêşaye ban quraneke û qurgî pak kirdewe :

Be heqî em qurhane ewey dîgme, werrastî we êwey êjm, bram hewe sofî qurbanî magew nemirdge, bo Rojî qyamet we şahîdim girtge, bêje sofî, merdî Xwabe û to bêjî, qesem weXwa birrwa nakem le wetey em awayye Gyanleberî hatgese naw karî wa xraw kiryawê. Nazanim çîtan pêbêjm, şerm dekem, sofî tobî Xwaw we’alemî bêje, axir min xecallet ekêşm, ne’uzen baalle, estixfîrrwalle, Xwaya bo dwêke mint nekuşt, ta xerapey wa nEwînim?

Melahebîb : rcu’ bero hacî, ezanî çî êjî, to îrad lekarî Xwa egrî !

Hacî remezan : tobe Xwaya …Xward, be gewreyî xot bimbexşe.

Melahebîb : êsTake le qsekanî hacî hîçman lêhallînewu, bêje sofî qurbanî bzanim, çît bînîge û çî rûydage, ta bzanîn bepêy şer’ û Yasay xuday çî bkeyn, ta awayî xerqî xezewî Xwa newê.

Sofî qurbanî: qurban çîtan ‘erizkem, estixfîrrwalle mamosta, ewrroke min û hacî lawela pyaseman dekrid û kemê hesa û ketabî xoman hewu wîstman bîwrrîno, ta fesllî zekat nehatuwe. Ke geyiştîne ber baxekey mam welî, ne’ûûzen baalle, estixfîrrwalle, Xwaya tobe û hezar peşîmanî. Îtir ewey dîgmane bo baskirdin naşê, bê ‘edebî newê şerm dekem.

Melahebîb : kure babim pyawî xas win, bêjn çî bûge û çîtan dîge, awa nawê, çon şer’î xuday wa ekrê ?

Sofî qurbanî: ye’nî min bîwêjm, gunahwar nawm ?

Melahebîb: ne bawe, ger bastannekirdaye, fre xasbû, bellam paş ewey gişt awayî zanîgyesî, îtir wew core nawê !

Sofî qurbanî deste lawazekanî betris û lerzewe be quranekeda kêşa û be henasebrrikêwe wtî :

BeXwa mamosta madam to fermayiştitkird, mnîş rast û rewan êjmî. ‘eyb newê le rûtan, şer’ şermey brrîge; wek hacî remezan gêrrayo, ke geyiştîne berdem baxekey mam welî, çman dî Xwa ne’uzen baalle, estixfîrrwalle, dîman Kesê qunîgese ban Kesêtir, ne’uzen balle, esxifîrrwalle, henasebrrikêyesî û ewîtrîş estixfîrrwalle Xwaya tobe le jêrya nqenqyesî û Xwaya tobe, …. Xwardiwê, deyinqand “hêwaş hetîm dirryam”. Ew gawirbabe wek kelleşêr qunîbuwe banî û her hinge hingî bû, qesem bequrhan mamosta teşbye bewe newê, toş awa naqunîte ban melajn.

Melahebîb : sibhanealle ewe to çît lê qewmyage sofî, be toman wit boman bgêrrerro yan basî namûsî êmewmanan bke, bîtamtkird sofî, bram nawê to qsey bindîwaran legre baskey !

Sofî qurbanî: ‘afuwen mamosta, hoşm lexom nemage, xulasey kelam, ewe hêşta em bawehîzane be emeyan nezanîbû, wek wtim şer’ şermey brrîge, xastre rast û rewan bêjmî, etut geMalle û letek dêlle segî likyage, weha pêwey nûsyawu, heçendî ewey jêrî xerîkbû nqey lêburrê, bellam başbû min û hacî be qurbanî hîmetî bim, twanîman lêkyan cyakeyno û bellanisfet wek …î byantêrîno xizmet to. Eme hall û ewe hîkayet. BeXwa lerrêge her demut besnebû, wek feqêkey ewe Sallî 1984î seysayeq destyanrranegeyişte Mnallkanman. Xwaye tobe Xwa, lebellay nagehan lamandey.

Mela hebîb : êsTake paş ewey gwêman le qewlekanî hacî remezan û sofî qurbanî ragrit, norey pris û cwawe lew frîwiXwarduwaney şeytan, tkadekem gişt layek dan bexoda bigrin, herweha kake (xdir û îbrahîm)îş debê herçî bûge û rûydage, wetewawî boman bgêrrno, taweku behewl û qwetî Xway banîser bitwanîn şer’ û Yasay quranî pîroz cêbecêbkeyn.

– Kurrm xdir aya ewe raste, ke le qewlekanî hacî remezan û (sofî qurbanî)da hatge, aya to îqrardekey ke karî xrawî wehat kirdwê ?

Xdir: mim.

Mela hebîb : kurrm weha nawê, debê wecwanî û ras û rewan, çon bûge boman bgêrrîto, şermî pênawê, her pyaw tûşî bella û qezaw qeder ewê.

Xdir : mamosta xetay ewu, lepêşa ew qunîye ban min, beXwa mamosta min emrro fre hezm lênewu, ewu wek şeytanî qunîye banim.

Mela hebîb : başe kurrm îbrahîm, paş ewey ke gwêman le îfadey ewu, tka letoş ekeyn, rasîman pêbêje, taweku ‘edalletî xuda û pêXemberan buweyne rêywo.

Îbrahîm : beXwa mamosta bew quraney xwêndigme hêşta norey min nehatûu, xetay ewu gişt Rojê wek heremî hatgese lam, beXwa mamosta ew lamesewe hîç ruhmî pênekirdgim, legşit ştêka her êjê min xetmêkim le to fretir kirdge û ewê min lepêŞewe bqunim.

Axir mamosta ew her le Mnallyo bemin fêrbûge, wextê min Mnallbûm, ew bawkî frey hebû mnîş Daykim we hetîwî gewrey kirdgim û xizmetkarî Mallî ewan bû. Îtir gişt Rojê desî ewirde piştim û pêmfêrbû, carêkyan we mamosTakeman ‘ebdulqadre fenîm wit “mamosta xdir wazm lênatêrê”, mamosta birrway we min nekrid û wtî “hetîw xwêrrî bo buxtan bo kurrî hacî rezaq helldebestî, brro çllimnî pîs leberçawm winbe”. Îtir nemdewêra beKesî bêjm û dereqet xidrîş nedehatim, axir gişt telebekan lêydetirsyan.

Melahebîb : başe kewabê des wekar bîn û hukmekey “faruq” we ‘adîlane bdeyn weseryana. Benawî Xway bexşinde û mîhrebanewe, min mela hebîb kurrî mela reşîd kurrezay me tebîb kurrezazay mela nebîb ta degate secerey selahedînî eyubî ew qaremaney ke tefrutunay kirdge leşkirî selîb. Demewê bepşitîwanî Xway gewre szay ‘adîlaney qur’anî pîroz weser em dû bendeyey xuda bdeyn û lexrapekarî pakyan keyno.

– Amaden kurrm xdir, îbrahîm ?

– Bellê mamosta .. Belê mamosta ..

Mela hebîb : kurrm debê ta nawqedtan rûto ken, bepêy ew szayey çwar îmanan û cam’ey ezher dayannage, ewa yekî heşta şelaqtan debê lêbûrê, bendeş bem kare pîroze helldesm, bellkum Xway gewre le gwahî gişt layekman xoşwê. Amîn ya rebul’alemîn. Kurrm xdir debê to hewell car şelaq bxoy, çunke to lotî û ew melute, begaî gewre. Paş şelaqiXwardin ebê towe bkey û wepele xow frrêdeyte naw hewzekey mizgewt.

Xdir : bellê mamosta, ay..ay …ay

Mela hebîb : kurrm ger karî weha xrawt nekirdaye wew coret beser nedehat, him..him…him…him

Xdir : ay mamosta frem mage, tu Xwa sûk lêmde, bêje mamosta çendim mage, ay ?

Mela hebîb : hefta û heşt. Him.. Hefta û no. Him.. Heştaaaaae, brro kurrm basard newîto, tobey xêrt bêt. Kurrm îbrahîm to hazrî ?

Îbrahîm: bellê mamosta, tuXwa mamosta sûk le min bde, axir min hêşta hîçim nekridû, min fre etrism.

Melahebîb : çon hîçt nekirdge, ey swarî kê bûge, xo swarî babim nebûge ?

Îbrahîm : ay yay yay.. Aaaaaaay babero mirdim Xwaya, axir key heqe bqunne bantu şelaqîş bxoy, ay aaaaay, mirdim wey Xwaya, axir ew kirdigyesî bo le min deden , ay ya yayay, ay nenke rooo.

Melahebîb : naşukrî meke hey lamesew, ew kirdigyesî toş dagte, him .. Him.. Şest û pênc him.., şest û ..

Îbrahîm : ay .. BeXwa mamosta xom jmardigme ewe heşta û dû. Ay piştim Xwaya .. Ay ayîyî, ay bawkerro mirdim, xo ew hetîweş ewende azarî dagim, bese tubî Xwa, ay..

Melahebîb : him.. Hefta û no. Him.. Heşiştaaaae, heste brro, heste ger azart heye çon ew ştet pêhellgîrage?!! Xwa lêtanrreza bê. Brron îtir tobey Mergî lêbken û karî wa mekeno!

Xdir : bellê mamosta, şert bê şertî Xwa, carêkîtir … Wa nexom.

Hemeçkol : ey frîşte cilk spîyekan çîyan weserhat, xo le efganistanîş buwAyîn, ewa demut ewe hêzî emrîkaye û be perreşut dabarîwn û bergî spîyan poşîge, qurr beSerman awa birrwa jnekan debne ‘ezra û êmeş qewmî lut, awayîş pirr debê le kurranî Xwa ..

ماڵی جندۆكان

خۆره‌تاو ورده‌ ورده‌ به‌ره‌و ناوه‌ڕاستی ئاسمان داده‌كشا و كۆڵان كپ و بێده‌نگ. هيچ وه‌كو خۆی نه‌مابوو. ده‌رگه‌ ڕه‌شه‌كه‌ شتێكی نوێ بوو، سيمای كۆڵانه‌كه‌ی گۆڕيبوو. هيچ شتێك وه‌ك دوێنێ نه‌ده‌هاته‌ به‌رچاوی جيرانه‌كان. هه‌مووان چاويان له ‌شێوه‌ی نيشانه‌ی پرسيار بڕيبووه‌ ده‌رگه‌كه‌ و چاوه‌ڕێی ده‌ركه‌وتنی تازه‌ جيرانان بوون. مناڵان كه‌ چه‌ند هاوده‌م و هاويارييان له‌ده‌ستدابوو، مات و مه‌لوول له ‌به‌رامبه‌ر ده‌رگه‌كه‌ كومه‌ڵه‌يان به‌ستبوو. ژنان له‌به‌ر ده‌رگه‌ چۆكيان دادابوو، ده‌تگوت كۆڕی ماته‌مينی ده‌گێڕن. هێشتاكه‌ كه‌سيان له‌تەك ئه‌م باره‌ نوێيه‌ ڕانه‌هاتبوون، جارجار له ‌قسه‌كانياندا چاوه‌ڕوانی ‘باجی جوان’يان ده‌كرد. مه‌لا خدريش چاوه‌ڕێی مام مه‌هدی بوو، تاوه‌كو ده‌مه‌ته‌قێيه‌كی له‌تەكدا بكاتن، ئاخر ئەو له‌تەك كه‌سی دیكه‌دا نه‌ده‌گونجا. ده‌نگی “وه‌ره‌ بۆ گوره‌به‌رۆژه‌ی برژاو، گوره‌به‌رۆژه‌ی گه‌رم “ی باهۆز و بۆتان له ‌گوێی مناڵاندا ده‌زرينگايه‌وه ‌و قسه‌ خۆشه‌كانی شيلانی وه‌بيری كۆڕی كيژۆڵه‌ تازه‌ هه‌ڵچووه‌كان ده‌هێنايه‌وه‌، ئيدی كێ چيرۆكی چل كێروێشكان و بزنه‌ زێڕينه‌ و شاری خۆشبه‌ختييان بۆ بگێڕێته‌وه‌.

جيڕه‌ی ترازانی ده‌رگه‌كه‌ وه‌ك زه‌نگی هه‌ستانه‌وه‌، ژن و پير و منداڵی به‌ئاگاهێنا و سه‌رسامیكردن. ده‌موچاوێكی ڕيشنی جه‌مه‌دانی به‌سه‌ر و ده‌رقاچ هه‌ڵكراو له‌نێو ڕه‌شی ده‌رگه‌كه‌دا ده‌تگوت ڕوخساری خێوه‌ له‌ شه‌وه‌زه‌نگدا. بەبێ ئه‌وه‌ی ئاوڕ له‌ كه‌س بداته‌وه‌، خۆڵڕێژه‌ پڕ ناوكه‌ خورماكه‌ی كرده‌ ته‌نه‌كه‌ ژه‌نگنينه‌كه‌ی به‌رده‌رگه ‌و به‌توندی ده‌رگه‌كه‌ی به‌ڕووی پرسياره‌ نائارامه‌كانی جيرانان داخست. باجی هه‌مین… “بڕواناكه‌م ئه‌مه‌ خاوه‌نماڵه‌كه‌ بێت، ئه‌ی ژنه‌كه‌ی بۆ ده‌رناكه‌وێت؟ “

ژنان درێژه‌يان به‌دانيشتنه‌كه‌يان دا و چاوه‌ڕێی عه‌ره‌بانه‌كه‌ی مام مه‌هدی مانه‌وه‌. مناڵانيش ڕوبعه‌ ئاسنينه‌كانيان توند لەمستنابوو، چاوه‌ڕێی كێك و گوڵه‌به‌ڕۆژه‌كه‌ی باهۆز و بۆتان بوون. لەناکاو ده‌رگه‌ ڕه‌شه‌كه‌ ترازايه‌وه ‌و دوو كيژۆڵه‌ی پاچه‌ڵه‌، سەرو عه‌بايه‌كی چكۆله‌يان لێئاڵاندبوون و سه‌رپۆشێكی ڕه‌شی پان و پۆڕيان له‌مل گرێدابوون، به ‌پرتاو به‌ره‌و سه‌رشه‌قامه‌كه‌‌ هه‌ڵكشان، ده‌تگوت له‌ ده‌ستڕێژی پرسياری مناڵه‌كان هه‌ڵدێن.

باجی هه‌مين، كه‌ تا ئه‌وكات بێده‌نگ له‌ ده‌رگه‌كه‌ وڕ بوو بوو، گوتی “من بڕواناكه‌م ئه‌وانه‌ خاوه‌نماڵ بووبن، له‌وه‌ ده‌چێت ميوانيان بن، وا خه‌ريكه‌ يه‌ك يه‌ك ده‌رده‌چن…”، هۆڕێنی تاكسییه‌كه‌ له‌و ‌سه‌ری كۆڵانه‌كه‌وه‌، قسه‌كه‌ی پێبڕی و سه‌رنجیڕاكێشان، له‌تەك نزيكبوونه‌وه‌ی گرمه‌ی تاكسییەكه‌، وه‌ڵامی پرسياره‌كه‌ ڕۆشنده‌بووه‌وه‌، له‌تەك وه‌ستانی تاكسیيه‌كە له ‌شوێن عه‌ره‌بانه‌كه‌ی مام مه‌هدی، ده‌رگه‌كه‌ وه‌ك هه‌وره‌بروسكه‌ كرايه‌وه ‌و داخرايه‌وه‌. ژنێكی لاوازی به‌ژن به‌رز، به‌و چله‌ی هاوينه‌ وه‌ك داوه‌ڵی نێو گه‌نم له ‌عه‌با و پێچه ‌و ده‌ستكێشی ڕه‌ش پێچرابوو. به‌چاوتروكانێك خۆی ترنجانده‌ دواوه‌ی تاكسیيه‌كه ‌و له‌به‌رچاوان ونبوو. هێنده‌ی دیكە كۆڵی پرسياره‌كان قورستربوو. باجی مه‌له‌ك “به‌خودای ئه‌من له‌و به‌زم و ڕه‌زمه‌ی سه‌ر ده‌رناكه‌م. ئه‌م ماسته‌ی بێموو نیيه‌، ئه‌گينا بۆ ده‌بێت خۆيان له‌چاوی ئێمەومانان بشارنه‌وه‌، خۆ ئێمه‌ درداری له‌تەك ژنه‌كه‌ی ناكه‌ين، تاكو نامه‌حره‌م بين؟!”….

تا ده‌هات سێبه‌ری مناڵان له‌سه‌ر زه‌ویيه‌كه‌ كورتتر ده‌بووه‌وه‌، له‌برسان هاواريان لێهه‌ستابوو، ورده‌ ورده‌ كۆڵان له‌ قوڵه‌قوڵی گه‌رمای نيوه‌ڕۆدا چۆڵده‌بوو. جارجاره‌ مناڵێك سه‌ری ده‌كێشايه‌ كۆڵان، تا بزانێت ده‌رگه‌ ڕه‌شه‌كه‌ كرايته‌وه‌ يان نا.

هاوڕاز هاواری لێهه‌ستا” دايه‌.. دايه‌، ده‌رگه‌كه‌ كراوه‌ و پياوه‌ ڕيشنه‌كه‌ به‌په‌له‌ ده‌تگوت لۆ ئاودێرانی ده‌چی، لەماڵ ده‌رپه‌ڕی”. دايكی هه‌وراز، كه له‌تاو هاواره‌كه‌ی هاوراز، ‌پرشكی ڕۆنی داخ باسكی سووتاندبوو، گوتی “چيان لێبكه‌م، چاويان ده‌رده‌هات و مليان ده‌شكا، به‌خودای قه‌ت جێگه‌ی ماڵی باجی جوانه‌ی ناگرنه‌وه‌”.

بۆ ڕۆژی دواتر ژنانی كۆڵان پێكڕا كۆبوونه‌وه ‌و بڕيارياندا بچنه‌ خێرهاتنی تازه‌ جیران و پله‌ حه‌پسه‌يان كرده‌ ده‌مڕاست و تاكو په‌يامی كۆڵانيان پێبگه‌ێنێت. هه‌نگاو هه‌نگاو هه‌ستيان به‌ترس و نامۆيی ده‌كرد. باجی هه‌مين، به‌ده‌سته‌ ڕه‌قه‌ڵه‌كانی ده‌نگی له ‌ده‌رگه ڕه‌شه‌كه‌‌ هه‌ستان “ماڵه‌كه‌، جيران، ئێمه‌ جيرانی ئه‌نگۆين، هاتووين به‌خێرهاتنێ بكه‌ين”.

ده‌نگێكی نێر: چتان ده‌وێ، خێزانم له‌ ماڵێ نیيه‌.

ژنانی كۆڵان، پاشه‌ و پاش كشانه‌وه ‌و ئاره‌قه‌ی په‌شيمانی به‌سه‌ر ڕوومه‌ته‌كانيانه‌وه‌ ساردبووه‌وه‌، به‌جارێ زاريان به‌گۆنه‌ده‌هات، ده‌تگوت له‌ نه‌ڕه‌ نه‌ڕی كابرای ترساون. مناڵان وا وڕمابوون، ده‌تگوت سه‌يری فيلمی تێكسازی ده‌كه‌ن.

مام عه‌وڵا، دڕی به‌ بێده‌نگیيه‌ سه‌رسامكه‌ره‌كه‌ دا و گوتی ” كه‌ وابێ باشتره‌ من و مه‌لا خه‌ليل بڕۆين، مادام هه‌ر پياوه‌كه‌ له‌ ماڵێيه”‌. دووباره‌ زرمه‌ له‌ ده‌رگه‌ هه‌ستاوه‌ و ده‌نگێگی نه‌رم و ناسك به‌ هێواشی وتی: كێی؟

مه‌لا خه‌ليل: ئێمه‌ين جيرانتانين، هاتووين، به‌خێرهاتنتان لێبكه‌ين.

ده‌نگه‌كه‌: به‌داخه‌وه‌، پياوم له‌ماڵێ نیيه‌، من زه‌عيفه‌يه‌كی به‌ته‌نيام، به‌خێرێ چن ….

مام عه‌وڵا، كه‌ تا ئه‌وكات هه‌ر دوودڵبوو، به‌ئاوازێكی خۆشه‌وه‌ هه‌ڵیدايێ ” جێگه‌ی شابازان قه‌ڵه‌ڕه‌شكه‌ خوازان. هێی دونيا چه‌نده‌ لاری”.

مناڵان كه‌ زانيان هيچيان چنگ نه‌كه‌وت و چاوه‌ڕوانيان بێسوود مايه‌وه ‌و له‌و ده‌رگه‌ ڕه‌شه‌وه‌ هاوه‌ڵيان بۆ په‌يدانابێت، له‌ به‌رده‌ر‌گه‌كه‌ بازنه‌يان به‌ست و به‌ده‌م سه‌ماكردنه‌وه‌ هه‌ڵياندايێ و قاره‌مان ده‌نگی هه‌ڵبڕی:

باهۆز و بۆتان.. هۆ

هاوه‌ڵی مناڵان .. هۆ

بۆ بارتان كرد.. هۆ

ئه‌نگۆمان خۆشده‌ویست.. هۆ

به‌ دڵ و به‌ گيان.. هۆ

شارا :

ئه‌وا هاته‌ده‌ر .. هۆ

جيرانی ڕيشپان .. هۆ

ده‌ڵێی بزنه .. هۆ

له‌نێوان مه‌ڕان .. هۆ

ڕيشی زۆر باشه .. هۆ

بۆ گسكی كۆڵان .. هۆ

هۆ.. هۆ .. هۆ

Mallî Cindokan

Xoretaw wirde wirde berew nawerrastî Asman dadekşa û Kollan kip û bêdeng. Hîç weku xoy nemabû. Derge reşeke ştêkî nwê bû, sîmay Kollanekey gorrîbû. Hîç ştêk wek dwênê nedehate berçawî cîranekan. Hemuwan çawyan le şêwey nîşaney pirsyar brrîbuwe Dergeke û çawerrêy derkewtinî taze cîranan bûn. Mnallan ke çend hawdem û hawyarîyan ledestdabû, mat û melûl le beramber Dergeke kumelleyan bestibû. Jnan leber Derge çokyan dadabû, detgut korrî matemînî degêrrn. HêşTake Kesyan letek em bare nwêye ranehatbûn, carcar le qsekanyanda çawerrwanî bacî cwanyan dekrid. Mela xidrîş çawerrêy mam mehdî bû, taweku demeteqêyekî letekda bkatin, axir ew letek Kesî dîkeda nedegunca. Dengî “were bo gurebeRojey birjaw, gurebeRojey germ “î bahoz û botan le gwêy Mnallanda dezrîngayewe û qse xoşekanî şîlanî webîrî korrî kîjolle taze hellçuwekan dehênayewe, îdî kê Çîrokî çil kêrwêşkan û bizne zêrrîne û şarî xoşbextîyan bo bgêrrêtewe.

Cîrrey trazanî Dergeke wek zengî hestanewe, jin û pîr û Mindallî beagahêna û sersamîkirdin. Demuçawêkî rîşnî cemedanî beser û derqaç hellkraw lenêw reşî Dergekeda detgut Ruxsarî xêwe le Şewezengda. Bebê ewey awrr le Kes bdatewe, xollrrêje pirr nawke xurmakey kirde teneke jenginînekey berDerge û betundî Dergekey berrûy pirsyare naaramekanî cîranan daxsit. Bacî hemîn… “Birrwanakem eme xawenMalleke bêt, ey jnekey bo dernakewêt? “

Jnan drêjeyan bedanîştnekeyan da û çawerrêy ‘erebanekey mam mehdî manewe. Mnallanîş rub’e asnînekanyan tund lemistnabû, çawerrêy kêk û GulleberRojekey bahoz û botan bûn. Lepirr Derge reşeke trazayewe û dû kîjolley paçelle, seru ‘ebayekî çkoleyan lêallandibûn û serpoşêkî reşî pan û porryan lemil grêdabûn, be pirtaw berew serŞeqameke hellkişan, detgut le destrrêjî pirsyarî Mnallekan helldên.

Bacî hemîn, ke ta ewkat bêdeng le Dergeke wirr bû bû, gutî “min birrwanakem ewane xawenMall bûbin, lewe deçêt mîwanyan bin, wa xerîke yek yek derdeçin…”, horrênî Taksîyeke lew serî Kollanekewe, qsekey pêbrrî û sernicîrrakêşan, letek nzîkbûnewey girmey Taksîyeke, wellamî pirsyareke roşindebuwewe, letek westanî Taksîyeke le şwên ‘erebanekey mam mehdî, Dergeke wek hewrebruske krayewe û daxrayewe. Jnêkî lawazî bejn berz, bew çley hawîne wek dawellî nêw genim le ‘eba û pêçe û destikêşî reş pêçrabû. Beçawtrukanêk xoy trincande dwawey Taksîyeke û leberçawan winbû. Hêndey dîke kollî pirsyarekan quristirbû. Bacî melek “bexuday emin lew bezm û rezmey ser dernakem. Em mastey bêmû nîye, egîna bo debêt xoyan leçawî êmewmanan bşarnewe, xo ême dirdarî letek jnekey nakeyn, Taku namehrem bîn?!”….

Ta dehat sêberî Mnallan leser zewîyeke kurttir debuwewe, lebirsan hawaryan lêhestabû, wirde wirde Kollan le qullequllî germay nîwerroda çolldebû. Carcare Mnallêk serî dekêşaye Kollan, ta bzanêt Derge reşeke kraytewe yan na.

Hawrraz hawarî lêhesta” daye.. Daye, Dergeke krawe û pyawe rîşneke bepele detgut lo awdÊranî deçî, leMall derperrî”. Daykî hewraz, ke letaw hawarekey hawraz, prişkî ronî dax baskî sûtandibû, gutî “çyan lêbkem, çawyan derdehat û milyan deşka, bexuday qet cêgey Mallî bacî cwaney nagirnewe”.

Bo Rojî dwatir jnanî Kollan pêkrra kobûnewe û birryaryanda biçne xêrhatnî taze cîran û ple hepseyan kirde demrrast û Taku peyamî Kollanyan pêbgeênêt. Hengaw hengaw hestyan betris û namoyî dekrid. Bacî hemîn, bedeste reqellekanî dengî le Derge reşeke hestan “Malleke, cîran, ême cîranî engoyn, hatûyn bexêrhatnê bkeyn”.

Dengêkî nêr: çtan dewê, xêzanim le Mallê nîye.

Jnanî Kollan, paşe û paş kşanewe û areqey peşîmanî beser rûmetekanyanewe sardbuwewe, becarê zaryan begonedehat, detgut le nerre nerrî kabray tirsawn. Mnallan wa wirrmabûn, detgut seyrî Filmî têksazî deken.

Mam ‘ewlla, drrî be bêdengîye sersamkereke da û gutî ” ke wabê baştre min û mela xelîl brroyn, madam her pyaweke le Mallêye”. Dûbare zirme le Derge hestawe û dengêgî nerm û nask be hêwaşî wtî: kêy?

Mela xelîl: êmeyn cîrantanîn, hatûyn, bexêrhatintan lêbkeyn.

Dengeke: bedaxewe, pyawm leMallê nîye, min ze’îfeyekî betenyam, bexêrê çin ….

Mam ‘ewlla, ke ta ewkat her dûdllibû, beawazêkî xoŞewe hellîdayê ” cêgey şabazan qellerreşke Xwazan. Hêy dunya çende larî”.

Mnallan ke zanyan hîçyan çing nekewt û çawerrwanyan bêsûd mayewe û lew Derge reŞewe Hawellyan bo peydanabêt, leber Dergeke bazneyan best û bedem semakirdnewe hellyandayê û qareman dengî hellbrrî:

Bahoz û botan.. Ho

Hawellî Mnallan .. Ho

Bo bartan kird.. Ho

Engoman xoşdewîst.. Ho

Be dill û be Gyan.. Ho

şara :

Ewa hateder .. Ho

Cîranî rîşpan .. Ho

Dellêy bizne .. Ho

Lenêwan merran .. Ho

Rîşî zor başe .. Ho

Bo giskî Kollan .. Ho

Ho.. Ho .. Ho

خه‌ونی مناڵی من و كه‌تواری ڕوداوه‌كان

كاتێك من منداڵ بووم، به‌پێی كارایی خێزان و ده‌وروبه‌رم، هه‌میشه‌ گوێم بۆ هه‌واڵی ڕادیۆیی و قسه‌وباسه‌ ڕامیارییه‌كان ڕاده‌دێرا. ئه‌وه‌ی كه‌ تائێستاكه‌ش له‌ گوێمدا ده‌زرینگێته‌وه‌، وه‌ده‌رنانی كه‌سانی بەكرێگیراوی داگیركا‌ریی فه‌ره‌نسە بوون له‌ وڵاتی یه‌ك ملیۆن گیانبه‌ختكردوودا.

ڕۆژانه‌ له‌تەك تاوسه‌ندنی سته‌م و كاولكارییه‌كانی ڕژێمی به‌عس له‌ كوردستاندا، ئه‌و خولیایه‌ له ‌سه‌رمدا گه‌وره‌ ده‌بوو “ئاخۆ كه‌ی بێ، ئه‌و ڕۆژه‌، كه‌ بەكرێگیراوانی به‌عسیش له‌ كوردستاندا ئاوا وڵاتبه‌ده‌ر بكرێن و كه‌سانێكێش كه‌ له‌پیناو ئازادی و ڕزگاری خه‌ڵكدا گیانیانبه‌خشیوه‌، نه‌وه‌ و كه‌سوكار و هاوه‌ڵان و هاوڕێیانیان، لەبری پەشیمانی، شانازییان پێوه‌بكه‌ن؟

ئه‌و كات من، نه‌ پێگه‌ی كۆمه‌ڵایه‌تی خۆمم ‌ده‌ناسی و نه‌ ئه‌وانه‌ی به‌ناوی گشت گه‌لی كوردستانه‌وه خۆیان ده‌ناساند، هه‌روه‌ها پێشموابوو، كه‌ هه‌ژاری و نادادپه‌روه‌ریی له‌ كۆمه‌ڵگه‌كه‌ماندا ته‌نیا بۆ بوونی سەروەربوونی سەرانی به‌عس ده‌گه‌ڕێته‌وه ‌! بەڵام هاوتای گه‌وره‌بوون و قاڵبوونم له‌ ڕووداوه‌كاندا، ته‌مومژی ڕووی ڕاستییه‌كان ده‌ڕه‌وییه‌وه‌ و بیرم بۆ ئه‌و دیو ئه‌و تابلۆیانه‌ ده‌چوو، كه‌ خۆبه‌نوێنه‌زانانی نه‌ته‌وه‌ له‌ هۆشی ئێمه‌دا ده‌یانكێشان.

من گه‌وره‌ بووم و به‌رهه‌ڵستی گه‌وره‌تر، من گه‌وره‌تر بووم و هێرش و په‌لاماری داگیركه‌ران گه‌وره‌تر و بەكرێگیراوان و هاوبه‌رژه‌وه‌ندانی به‌عس زۆر و زه‌به‌ندتر، تا كار گه‌یشته‌ ئه‌وه‌ی به‌پێچه‌وانه‌ی هەڵوێستی ئازادیخوازانی جه‌زائیره‌وه‌، بەكرێگیراوان و پێشله‌شكرانی كێمیابانی هه‌ڵه‌بجه‌ و ئه‌نفال، كرانه‌ “چه‌كداری شۆڕشگێر” و ئه‌ندام پارله‌مان!

ئای لەو ساتەی كە لە خەونەكەی منداڵێم داچڵەكیم و دیتم — چۆن لە ئاوێنەنمای خەونی سەروەراندا جەلاد؛ قوربانییە، خیانەتكار؛ خەباتكارە، دژەشۆرش؛ شۆڕشگێڕ و پێشمەرگە؛ سەرمایەدارە – ھەناسەی پەشیمانی سییەكانمی ئاوساند و شانازییەكانی ڕابوردوومی كردە نیشانەی گەمژەییم.