ھەڵبەستی “ساکۆ Sacco و ڤانزێتی Vanzetti”
دانانی: Joan Baez
وەرگێرانی: ھەژێن
بەڵێ بابە من زیندانیم
مەترسە لە گێڕانەوەی تاوانم
تاوانی خۆشویستنی بێزراوان
تەنیا بێدەنگی نەنگییە
ھەنووكە پێتدەڵێم چ شتێك دژی مەیە
جادوویەك كە چەندان سەدەیە بەردەوامە
بەنێو ساڵاندا گوزەر كە، ئەوسا دەزانی
چ شتێكە سەراپای مێژووی ڕەش كردووە
یاسا لە دژی ئێمەیە
بەخۆیی و ملھوڕیی بێسنووری و دەسەلاتییەوە
یاسا دژی ئێمەیە!
پۆلیس دەزانێ، چۆن لە كەسێك
تاوانبار یا بێتاوان چێ بكا
دژی ئێمە ھێزی پۆلیس
درۆیەكی بێشەرمانەیە، كە ئەوان بڵێن
چیتر ئاڵون وەرناگرین
دژی ئێمە دەسەڵاتی ئاڵتون
دژی ئێمەیە كینەی نەژادی و
ڕاستییەكی سادەیە، كە ئێمە ھەژارین
بابەی بەڕێز، من زیندانیم
لە وتنی تاوانم شەرم مەكە
تاوانی خۆشەویستی و ھاوپشتی
تەنیا بێدەنگی نەنگییە
ئەوەی ھەمە، خۆشەویستیمە و بێتاوانی
كرێكاران و ھەژاران
لەپێناو ئەمانەدا مانەوە و بەھێزیم
ھیوایەكن بۆ من
یاخیبوون و شۆڕش پێویستیان بە دۆلار نییە
لەبری ئەوە پێویستیان
بە وێناندنی ناسۆری و ڕۆشنایی و ئەوین و
خەمخۆری ھەموو مرۆڤەكان ھەیە
تۆ ھەرگیز نادزی و ھەرگیز ناكوژی
تۆ بەشێكی لە ھیوا و ژیان
شۆڕش لە كەسێكەوە بۆ كەسێكی كە
لە دڵێكەوە بۆ دڵێێكی كە دێت و دەچێ
كاتێ كە سەیری ھەسارەكان دەكەم، پەیپێدەبەم
كە ئێمە مناڵانی ژیانین و
مردنیش گچكە
*****************************************
ئەم گۆڕانییە بەشی دووەمی ھەڵبەستەكەی Joan Baez . THE BALLAD OF SACCO AND VANZETTI, Lyrics by Joan Baez, Music by Ennio Morricone, 1971, 1978 Edizioni Musicali RCA, S.p.A. (ASCAP)
فێردیناندۆ “نیكۆلا” ساكۆ Ferdinando „Nicola“ Sacco لەدایكبووی٢٢ی ئەپڕیل ١٨٩١ لەتەك بارتۆلۆمیۆBartolomeo Vanzetti لەدایكبووی ١١ی جونی ١٨٨٨، وەك دوو كرێكاری كوچەری ئیتالی ڕوویان لە دەوڵەتە یەكگتووەكانی ئەمەریكا ناوە و بە بزووتنەوەی كرێكاری ئەناركیستیییەوە پەیوەست بوون. لە بیستەكانی سەدەی ڕابوردوودا بە تاوانی كوشتنی كەسێك سكاڵایان لەسەر تۆماركراو و لە دادگەیەكی ساختە و یەكلایەنەدا بە مردن سزادران و لە شەوی ٢٢/٢٣ی ئۆگوستی ١٩٢٧دا لە زیندانی دەوڵەتی Charlestown لەسەر كورسی ئەلەكتریكی دەكوژرێن.
لە كاتی خۆیدا بڕیاری لەسێدارەدانیان لە ٠٤ی ئەپڕیلی ١٩٢٧دا لە ئاستی جیھانیدا ڕسواكرا و بەھۆی ھەزاران واژۆنامەوە ئەنجامدانی بڕیارەكە دواخرا. بەڵام سەرەڕای ھەموو ھەوڵە خۆجێی و جیھانییەكان بڕیاری ناڕەوای سەروەران سەپێنرا و بزووتنەوەی شۆڕشگێرانەی كرێكاری ئەمەریكا، دوو ڕۆڵەی ئەناركیستی لەدەست چوو.
بەڵام ھاوڕێیان و ھاوچینانی ساكۆ و ڤانزێتی كۊلیاننەدا و پاش ساڵانێكی دوورودرێژ لە خەباتی بەردەوام بۆ ڕسواكردن و دەرخستنی دیوی شاراوەی داگەی تاوانباركردنی ئەو دوو كرێكارە ئەناركیستە، دواجار لە ساڵیادی ٢٣ی ئۆگوستی ١٩٧٧ لەسەر داوا و پرسیاری فەرمانڕەوای ھەڕیمی Massachusetts، میكائیل دوكاكیس، پێداچوونەوەی سزاكەیان كرا و سەرەنجام وەك دادگەییكردنەكەی جۆھیل و دادگەییكردنی حەوت ئەناركیستەكەی ١ی ئایاری ١٩٨٦ی ھایمارك، ناڕەوایی و چەواشەكاریی و پشتپەردەیی و ڕامیارییبوونی سزاكەیان سەلمێنرا و سیمبولی بێتاوانیان بۆ دانرا.. بۆ زانیاری زیاتر و خوێندەوە و گوێگرتن لە ھەڵبەست و گۆرانییەكە، كلیكی ئەم لینكانەی خوارەوە بكەن: