Dêmokrasî çi bewata klasîkekey û çi bewatay azadî tak le sayey serwerîy çînayetîda, tenya droyekî pîrozkrawe û bes, çunke dêmokrasî bewatay xoberrêweberayetî gel, cemawer, hemû takekanî komell, tenya rastewxo detwanêt bûnî hebêt û narrastewxokirdnî û awejûkirdnewey be nwênerayetî destebjêrêkî ramyar û ekadêmî û sermayedar, tenya dîktatorî kemîney serwer desteberdekat !
Leberewe hellbjardin bo dengder, core qumarêke û têyda dengder her çwar sall carêk, mafî rakêşanî kartêkî her dû dîw wekyekî heye, bo ewey ramyarêk [desellatixwazêk] bkate serwerî xoy, bextî birdnewey ew qumare le bextî birdnewey yarî bext (lotorî) ke le çend milyonda yeke, kemtir û lawaztre, bellam bo dengipêdraw mîkanîzmî msogerkirdnî bedestihênanî kursî parleman [dîwaxanî mşexoran] û desellat û mşexorîye.
Ewî xwazyarî dêmokrasîye, pêwîste erk û xebatî wergêrranewey dêmokrasî lingewquçkraw bo ser laqekanî le estobgirêt û hewllî pyadekirdin û be kultûrkirdnî dêmokrasî rastewxo le şwênî kar û jyan, le hemû bwarekanî rêkxistin û berêwebirdin û berhemhênan û dabeşkirdin û birryardanda bdat, bewatayekî dîke xebat bo bedîhênan û cêkewtebûnî dêmokrasî rastewxo (berrêweberayetî gelîy) wek kultûrêk, bkat.
Eger xoman le gêllî bdeyn û naderbestane birrwa bexoman bhênîn, ke hellbijêrdrawanî parlemantar xizmetkarî komellgen û bo ew mebeste xoyan kandîdkirduwe û deken, ewa pêwîste ewe leberçawbigrîn, ke xizmetkirdin kar û çalakîyekî komellayetîy bêpadaşt [bêberamber]e û watay karî xobexşaney tak bo hawell û hawkaran û komellge degeyênêt û lew bareda debêt parlemantaran wek xokandîdkeran bo xizmetî komellge bebê mûçe wek karî xobexiş û xokomekî, destbekarbbin. Eger wek her karêkî asayî komellayetîş boy destbekardebin, ewa hîç kat nabêt padaştî weha karêk le kare komellayetîyekanî dîke zyatir bêt . Bellam aya hîç partêk, hîç kandîdêk, hîç ramkarêk, hîç desellatdarêk, amadeye xobexşane û bebê padaşt û mûçey paşayane û xanenşînî, mşe kar bo komellge bkat, ya aya hîç yek lewaney ke pagendey xizmetkirdnî komellge deken, amaden [be mûçeşewe] yek xulek [nek çwar sall] krêkarî şarewanî bin û kollan û şeqam û baxçe û awerrokanî gund û şar xawênbkenewe, aya amaden le fêrge û nexoşxane û nşîngey pîrsallan û baxçey sawayan û kemendaman û lêqewmawanda xawênkirdnewe û serperşitî û aşpezîy bken ? Îdî mebestîyan le xizmetkirdin çîye û boçî debêt çenebazîy û bawêşkdanî ewan le parlemanda dû milyon dînar mûçe û xanenşînîy hetahetayî bêt ?
Hellbete eme dîwêkî pirsekeye û ewaney ke emrroke be hendê wirdegîrîy desellatixwazanewe baykotî xohellbjardin û dengdan deken û eger bwarîyan hebuwaye û singekutanyan bo dekrid, hîç kat purtubolleyan le napakîy hellbjardnekan, nayanxate rîzî narrazîyanî şorrşigêrrewe, ewan rexneyan le desellatî serûxellkî nîye, bellku xoyan be şyawtirîn dîktator bo berêwebirdnî komellge debînin. Leberewe pêwîste rîz û şêwazî baykotî xoman le bollebollî desellatixwazaney ewan cyabkeynewe !
Herçende le sayey serwerîy hendêk beser hendêkî dîkeda, maf û azadî û serbexoyî û yeksanî û dadperwerîy pûçtirîn û kewillkrawtirîn û dêwcametrîn wajen, bellam eger lewe bguzerêyn û be grîmane werîbgirîn, ke dengdan û hellbjardinî mşexoran û serweran mafî tak bêt, ewa be heman locîk pêwîste baykotkirdnî hellbjardinîş, mafî rewa û bêçenduçûnî tak her komellgeyek bêt !
Her bepêy azadî rwalletîyaney dengdan û hellbjardin û ewey ke bepêy hejmarî danîştuwan, sindûqekanî dengdan dyarîdekrên û hejmarî nwêneran [parlemantaran] dyarîdekrêt, ewa herwa ke dengderan mafî eweyan heye, komellêk desellatixwaz û mşexor bxene ser kursîyekanî parleman, herwaş dengnederan mafî eweyan heye, ew kursîyaney, ke be hejmarî dengî ewanewe peywestin û dengyan pênedrawe, be xallî bhêllnewe û boşayî le desellatî serûxellkîda drustibken ! Aya dêmokrasî parlemanî le lankeyewe ta dwa wllatî parlemanîkraw, bwarî peyrrewkirdnî mafî dengnederan dedat? Eger wellamî layengranî dêmokrasî parlemanî eweye, ke her kes beşdarînekat û ew hele ledestibdat û mafî birryardanî nîye, ewa ew wellame ewe deselmênêt, ke dêmokrasî parlemanî le baştirîn barda pûçtirîn xewnî mrovî nahuşyare û le xraptirîn barîşda amrazî bedesellatgeyîştinî komellêk [destebjêrî ramyar] mşexor û desellatixwaze û mafî dengdan, heman rollî êsqanêkî rutawey heye, ke qesabêk frrêydeddate berdem segêk bo pasewanîkirdnî xoy !
Ta êre, ne sîstemî serwerîy û mşexorîy destebjêrî ramyar detwanêt dêmokrasî [fermanrrewayetî gel] bêt û ne dengdan; maf û azadîye û ne parlemantaran; xizmetkarî komellgen û ne hemû takekan; dengnederan le beramber dengderan yeksanin û ne dengderan; kar û fermanrrewayetî paş hellbjardin dyarîdeken !
Serencam ne dêmokrasî parlemanî eweye, ke takî jêrdest û bêbeş xewnî pêwedebînêt û ne mafî dengdanîş destkewtî mêjûîy çewsawane û ne druşmî mafî dengdan bo hemuwan le hîç serdemêkda şorrşigêrrane buwe ! Çunke le katêkda ke dengdanî giştî lêdanbuwe le şan û şkoy axakan û begekan û xanzadekan, hawkatîş amrazêk buwe bo serkewtinî borcwa şarîyekan berew desellat û berteyîy [ﺇmityaz] buwe bo destebjêre ramyarekan û lew nêweşda rollî takî cutyar û krêkar û zehmetkêş; rollî mêgel buwe bo rewayetîydan be şwaneyî ramyarekan û hîçî dîke ! Bedaxewe lenêw bzavî soşyalîstîyda, wirdeborcwazî xoşbawerr be dêmokrasî parlemanî, le paş têkişkanî raperrînî parîs [komune] û lebarbirdnî raperrînî oktoberî 1917ewe, twanîwuyetî hejmûnî aydyolocî xoy leser wêraney têkişkanî berey şorrş dabnêt û pûçgerayî “mafî dengdanî giştî” le sayey dêmokrasî parlemanîda, be destkewtî mêjûîy hejmarbkat ! Beboçûnî min, katî ewe hatuwe, ke ew pûçgerayye bixrête xaney tersequlî ramyarîyewe û radîkallane wellamî pagendekeranî bidrêtewe.
Ey çare, aya baykot be tenya detwanêt çareserbêt ? Aya hemû baykotkirdnekan hawamanc û hawrrewt û hawarasten?
Wek dezanîn, le sîstemî hellbjardinî nwênerayetîyda, ewey ke be “dêmokrasî” nasênrawe, sereta dengdan û hellbijradnîş wek xohellbijradin, pabendî bûnî pêgey ballay abûrîy û komellayetî û brrêkî dyarîkraw saman û sermaye buwe, herwek çon emrroke xohellbjardin bo hemuwan lebar û bwardraw nîye, herwaş caran, dengdan û hellbjardin, tenya mafî kemayetî xoşguzeran û samandar û sermayedarbuwe .
Herwa ke dengdan û dyarîkirdnî serwerêk behoy nebûnî huşyarîy şorrşigêrranewe lelayen bindestanî komellgewe wek mafêk wênakrawe û çendîn dehe û tenanet sedeş têkoşanî bo krawe û serencamîş ew galltecarrîyey berhemhênawe, ke emrroke koylanî sermayedarî bo bedesellatgeyandinî serweranyan singî yekdî helldedrrin, herwaş baykotî nahuşyarane natwanêt hengawêk berew pêşeweman berêt, çunke be yasakanî serwerîy ramyaran û sermayedaran, kursîye dengipênedrawekanî parleman, beser brawekanî galltecarîy nwênerayetîyda dabeşdekrên. Leberewe tenya baykotkirdnî azadîxwazane tenya be ellternatîvewe detwanêt gorran drustibkat û payekanî sîstemî serkut û nayeksanî û nadadwerîy moleqbkat !
Leber roşnayî ew wane mêjûyyaneda, ke berencamî xebat û pêkdadanî çend sedey jêrdestan û serweran bûn , ewrroke baykotkirdnîş cor û amancî cyawazî bzûtnewe komellayetî û ramyarîyekanî lexogirtuwe; bo nmûne çep be gleyîkirdin le mercekanî xokandîdkirdin, bo qostnewey dengî narrezayetî take dengnederekan, druşmî baykotkirdin berizdekatewe, zorêk le narrazîyanî naumêd wek naderbestîyek baykotî dengdan deken, le beramber dû destey yekem û duwemda, desteyek le narrazîyanî huşyar û azadîxwaz, amancdarane û be ellternatîvewe baykotî dengdan deken; dengdan retdekenewe, leberewey ke hîç nagorêt, nek leberewey ke xoyan kandîdnaken ya bwarî beşdarî kayey parlemanyan pênadrêt, ke ewrroke çep be hemû cor û naw û pagendekanîyewe, gleyî le corî kandîdkirdin û corî hellmetî hellbjardin û corî beşdarîkirdnî desellat heye, nek le xudî galltecarrîyeke, ke hellbjardinî xrape le xraptir !
Ewey ewrroke le herêmî kurdistanda deguzerêt, hersê destekey le henawî xoyda perweranduwe û her yeke le rwangey xoyewe xerîke hellwêstigîrîy dekat; nasîwnalîstanî narrazî, tenya griftyan le beramber desellatdaran û hellbijradnekanda eweye, ke gendelln û bwarî ewan le serwerbûnda nedrawe û parte zilhêzekan, desellat û parlemanyan qorixkirduwe û ellternatîvyan nwênerayetî nîolîbralîzme le herêmî kurdistanda, ke le baştirîn barda deyanewêt dêmokrasî parlemanî le herêmî kurdistanda bgeyêne astî wllatanî ewrupa û emerîka. Leberamber ewanîşda çep û ballekanî leser bnemay heman wirdegîrîy nasîwnalîstekan le gendellîy û qorixkirdnî desellat û parte zilhêzekan, lew birrwayedan le hellbijradnî [xoyan watenî “‘adîlane”]da ewan baştirîn ellternatîv debin bo serweran û le sayey serwerîy ewanda koylekanî komellge şad û xoşguzeran debin û tenya druşmêk ke çep le druşm û gleyî nasîwnalîstekan cyadekatewe, druşmî tersequllawî “cyayî ayîn le dewllet”e [katêkî dîke be wirdî degerrêmewe ser ew pûçgerayye aydyolocîye], ke bêcge le kawêjkkirdnewey aydyolocîy û druskirdnî xoşbawerrîy letwanadabûnî (cyayî dewllet le ayîn) û nîşandanî frîwkaraney, ewey ke gwaye ew dû dûmelley mêjûy mrovayetî [ayîn û dewllet] letek yekdîda nakokin, hîçî dîkeyan nexistuwete ser pagendey nasîwnalîstekan û hîç cyawazîyekan lemerr çonyetî rêkxistinî komellge û bnemay abûrîy û peywendîyekanî berhemhênan û dabeşkirdin û berêwebirdin û jyan û tenanet azadî takîş nîye !
Beboçûnî min, baykotî azadîxwazane le rwangey retkirdnewey desellatî serûxellkîyewe, natwanêt hellmetêkî çend rojeyî pêş dengdanekan bêt û bebê retkirdnewey sîsteme çînayetîyeke wek giştêk û mîkanîzmekanî û paye serxanîyekanî ke pîrozîy ayîn û dullet û dêmokrasî parlemanî û paye abûrîyekanî; xawendarêtî taybet û karîkrêgirte, baykotkirdin natwanêt hengawêk komellge berewpêşewe berêt û xohuşyarîy tak bo baykotkirdnî hellbjardinî xrap le xraptir, le rewtî xebatî şorrşigêrraney rêkixraw û serbexoda serhelldedat. Herweha kar û xebat û çalakî soşyalîste azadîxwazekan bo baykotkirdin û retkirdnewey dêmokrasî parlemanî le yekem rojî paş birdnewe û serwerbûnî komellêkî dîke le mşexoranî ramyar ta degate rojî pêş xulî dahatûy hellbjardin, destipêdekat û retkirdne û baykotkirdnî mildan be serwerîy çînayetîy, tenya derbrrîn û narrezayetî zarekî û dengnedan nîye, bellku yaxîbûne le serapay koylebûnman; her le corî xwardin û poşak û nîştecêbûn û karkirdin û peywendî komellayetî û guftar û reftar û kultûrman ta degate berhemhênan û dabeşkirdin û berrêwebirdin, degrêtewe û bebê hengawnanî kirdeyî le hemû bware hunerîy û kultûrîy û abûrîy û komellayetîyekan û pêşnyarkirdin û cêxistnî ellternatîvî serbexo û azadîxwazane lew bwaraneda, pagendey baykotkirdin deçête xaney frebllêyî bêkirdewey torre komellayetîyekan û çenebazîy ramyaran bo xonasandin wek serwerî baş !
Leberewe, pêwîste soşyalîste azadîxwazekan be pêşnyarkirdin û cêxistnî dêmokrasîy rastewxo, [ke her le konewe ellternatîvî çewsawan buwe le beramber dêmokrasî darakan (dêmokrasî parlemanî)da] her roje û le nêwendî jyan û kar û xebatî rojaneda le korr û komelle komellayetîyekanyanda le gund û gerrek û karxane û fêrge û fermange û şarekanda, hengaw be hengaw pyadebken, bewey bo çareserî pirse komellayetîy û abûrîyekanyan le şwênî kar û jyanyanda kobûnewey giştî rêkbxen û rêkixrawey serbexo pêkbihênin û dest bo projey herewezîy komellayetî û abûrîy bern û grup û rêkixrawe xocêy û cemawerîye serbexokanî xoyan dûr le hejmûn û pîlanî part û fermanrrewayan pêkbihênin û kerte kiştukallîy û pîşesazîyekan, zewî be zewî û karge be karge le desellatdaran û sermayedaran bistênnewe û bekirdewe û le ketwarî jyanî rojane û komellayetîyda pêwîstnebûn û zyanbxişbûnî desellat û fermanrrewayî serûxellkî û dêmokrasî parlemanî û galltecarrîy hellbjardinî serwer û mşexorî baş, bxenerrû û bîselmênin !
Bekurtî baykotkirdin be mebestî pagendey ramyarîy û qostnewey helperistaney narrezayetî cemawer beramber partekan û desellatdaran nîye, bellku brîtîye le karî berdewam û rastexo leser ray giştî be amancî gêrranewey mitmaney tak be hêz û twanay xoy û karayî yekgirtnî ew hêz û twanaye. Baykotkirdin tenya karî çend rojêk nîye, bellku kultûrîykirdnewey mitmaney komellayetî take bexoy û yekêtî çînayetî û hêzî azadîxwazaney xoy û hawderdekanî, prosêsêkî drêjxayenî çend salleye, ke le dway hellbjardnekanewe destipêdekat û le hellmetî hellbjardnekanda be hellmetêkî djetewjim, sengerbendîy komellayetî jêrdestan berrûy desellatî ramyarîy û hewllî desellatixwazaney ramyarekaranda helldexrênêt û yekdexat. Leberewe bo beamancgeyîştinî weha kar û çalakîyek, pêwîste le xomanewe, le nêwendî peywendîye komellayetîyekanmanewe, le şwênî kar û xwêndin û jyanmanewe, le xebat û narrezayetî her rojemanewe, le derkewtinî her satey rûy rasteqîney droy parlemantarekanewe, le pyaderkirdnî her rojey yasa dje cemawerîyekanewe, hengawî amancdarane bo hellixranî hêzî djetewjim bo norey dahatûy hellbjardnekan bnêyn û her sate û le hemû bwarêkî komellayetîyda, dêmokrasîy rastewxo (xoberrêweberayetî gelîy / rêkxistinî karubarekanî jyanman bexoman û lenêw xoman û lelayen xomanewe) pyadebkeyn û bîkeyne berdî bnaxey kultûrî herewezîy komellayetîy, bemebestî berengarîy û rêgrîykirdin le teşeney ramyarî [wek nexoşîyekî hawçerxî komellayetî] le peywendî û jyanî komellayetîyda, bîkeyne bnaxey rêkxistinî hemû peywendîye takekesîy û komellîyekanman, bewatayekî dîke komellayetîykirdnewey hemû ew pirsaney, ke lelayen partekan û desellatdaranewe be planrrêjîy nêwende cîhanîyekanî nîolîbralîzmewe, ramyarîy krawn û dekrên û dexrêne destî kemîneyekî serûxellkîyewe.