nojenkirdnewey Wellamekan
Eger pêmanwabêt, wellamekanî ême tewaw û dwa derkî mrovayetîn, ewa xerîkîn le xoman btêk sazdekeyn. Herweha eger pêmanwabêt, ew sîstemî rêkxistney komellge, ke ême xebatî bo dekeyn, dwayîn çawerrwanî û geşeyeke, ke mrovayetî pêydegat, ewa dîsanewe xerîkîn pûçgerayyekî dî le teputozî powçgerayyekanî dîke, çêdekeynewe. Soşyalîzm beheştêk nîye le asmanekanewe daygrîn û le perrawî efsanekanda bîdozînewe û modêrnîzey bkeyn, soşyalîzm xewnî mrovî zînduwe û be praktîkî şorrşigêrrane ketwarîy debêtewe û serkewtinîşî le kultûrbûyinda debêt, bebê ewe, le xeyallî goşegîrane û fentazî aydyalîstane bewlawetir nabêt.
Hejên
Beşî şeşem
Êwe çi rêgeçareyek bo çareserî stemî neteweyî û griftî nawçe dabrawekan bedrust dezanin ?
Pêşekî ber lewey boçûn û ellternatîvêk le dîdî xomewe bxemerrû, bepêwîstî dezanim bllêm, dû dehe beser raperrîn û deheyek beser ruxanî rjêmî be’s’da têperrêwe û hêşta pirsî stemî neteweyî û nawçekan çaresernekrawe û hêşta wek meydanêk bo sermayeguzarîy ramyarîy desellatixwazan û demargîrîy neteweyî û kînedozî û dûberekî nêwan xellkanêk, ke pêştir hezaran sall beyekewe jyawn û hawderd û hawxemî yekdî bûn, mawetewe. Eger paş raperrîn le wellamî em pirsyareda bitgutaye pêwîste le rîzî xebatî cemawerîyda têkoşanî bo bkeyn ya paş rûxanî sedam bitgutaye ba deheyek tyokoşanî bo bkeyn, demudest be dujmin û xeyallpillaw û bê ellternatîv tawanbardekrayt, bellam ewa dû dehe têperrîwe û hêşta her bazarî netewepersitî û ramayarîy desellatixwazan germe û êmeş her lew xalleda westawîn, ke her debêt em roje ya sall û dehe û sedeyekî dîke, karî leser bkeyn û têkoşanî bo bkeyn.
Demewêt bllêm, ellternatîvêk ke be boçûnî min detwanêt hem çareser û hem radîkall bêt, ne be fermanî ramyaran dêtedî û ne karî yek şew û rojeye, bellku xebatî bêwçanî komellayetî gerreke, gerranewe bo serdemî ber le nasîwnalîzebûn û serhelldanî dewllet hawçerxî gereke, wate komellayetîykirdnewey pirsekan û tûrrhelldanî ramyarîy û ramyaranî gereke, pêkhênanî paye cemawerîyekanî rêkixrawbûnî gereke, grêdanewey be pirse her rojeyyekanî tak û komellgey gereke, welananî rollî ramyaran û pûçellkirdnewey bazarî bazirganî partekanî gereke, gerranewey birrwabexobûnî tak be hêzî yekgirtûy komellayetî û çînayetî xoy gereke, rêkxistnewey asoyî komellgey gereke!
Beboçûnî min çareserî ew kêşaney ke îdyologekanî nasîwnalîzm û mezheb û partekan mîlîşyakan û dewlletekan ..tid drustyankirdûn, tenya belêdanî ew pênawaneye ya ew rêkxistin û pêkhataneye, ke ewan drustyankirdûn, meyserdebêt. Nakrêt nasîwnalîstekan û mezhebîyekan be amancî dabînkirdnî desellat bo çînî mşexor (borcwazî) le qewarey ramyarîy wek dewlletda, bmanken begjî yekîda û êmeş bêyn bbîne endam le weha leşkirêkî nahuşyaraneda û alla û druşmekanyan berizbkeynewe, xwazyarî bedîhênanî bernamekanyan bîn û xoman lepênaw bedesellatgeyiştînan benawî gel û krêkaranewe, bekuşt bdeyn!
Hellbete karêkî awa ; berberçdanewey hêze desellatixwazekan û araste netewepersit û mezhebyekan, karî yek şew û roje nîye, her kat dest be encamdanî bkeyn, her debêt lem hengawe seretayyanewe destipîbkeyn : pagende djî ramyaran û partekan û mîlîşyakan û pûçellkirdnewey nexşekanyan, hellxirrandin û bercestekirdnî daxwazîye komellayetîye hawbeş û nêwkoyyekanî danîştuwanî nawçe fre-êtnî û fre-ayîn û fre-kultûr ya cyawazekan, karkirdnî her roje bo xorrêkxistinî çîn û twêje jêrdestekan le grupe xocêyyekan û rêkixrawe cemawerîyekanda leser bnemay xudhuşyarîy û xobîrkirdnewe û xorrêkxistin û xoçalakî û xoxebatkirdin le derewey bazney hejmûnî parte ramyarîyekan û mîlîşyakan û dewlletekan. Drustkirdnî dîwarî mroyî lenêwan berey cengî mîlîşyakan û derperandinyan le şwênekanî kar û jyanda, drustkirdnî grupekanî hawsêyetî û komekî komellayetîy, aşnakirdnî lawan û newey nwê be raburdûy pêkewejyan û tebayî peyrrewanî ayînekan û mezhebekan û êtnîyekan lew cêyaneda.
Min dezanim weha karêk kat û wze û twanay dewêt, bellam nekirdnî be watay têperrandinî nîye, bellku her kat bmanewêt çareserî komellayetîyane bo kêşekan bdozînewe, naçar debêt her lem hengawanewe destbekarbîn. Lem dûrrêyane zyatirman lepêş nîye; ya milkeçî bo wîstî dewllet û part û mîlîşyakan û ramyaran wek êsta, ya xodestbekarbûnî komellayetî û retkirdnewey kayey ramyarîy wek caran ?
Eger sernicî mêjûy sedey raburdû bdeyn, herdem le nahuşyarîy û naamadeyîmanda çareserî pirsekan û kêşekanman be part û mîlîşya û ramyaran û dewllet spardûn, ewanîş wek wellamdanewe be berjewendî xoyan û sruştî serhelldan û karkirdinyan, herdem kêşe û pirse komellayetîyekanî êmeyan alûdey ramyarîy kirdûn û wek amrazêk bo bedesellatgeyîştin û bedestihênanî berterîy bo xoyan bekaryanbirdûn. Kêşe û stemî êtnî, dûberekî ayînî û mezhebîy, hellpe û saxteçîyetî ramyarîy le em rojeda be berawrid be serdemêk ke nasîwnalîzm û partayetî nebûbûne şunasî tak, hezaran car tundtir û kuşindetir buwetewe. Hawsê û hawkar û hawsoz û hawdillanî dwênêyan kirdûnete dujminî henûkeyî, kuştinyan kirduwete asayîtrîn dyardey komellge, etkkirdin û mindallfirrandin û cengyan kirduwete asayîtrîn rûdawî roj, kirdûnyanete beşêk le kultûrî mrovî em herême.
Wek le serewe gutim, ya kêşe û pirsekan bewaney serewe despêrîn û bexoman wek ajellan her roj çawerrêy norey serbrrînman dekeyn, ya eweta be srrînewey ramyarîy le kayekanî jyanmanda, hewllî komellayetîykirdnewey gişt pirsekan û çareseryan leser bnemay xwast û xewnî hawbeşman bexoman le estoyan degrên. Bo em mebeste min tenya be hêllkarîy tîrrwanîn û dîtnekanim detwanim, wellam be pirsyarekey to bdemewe: wek pêştir gutim berdî bnaxey her kar û çalakîyek be arastey çareserî komellayetîyaney pirsekan, xorrêkxistinî asoyî çîn û twêje komellayetîyekane, katêk ke grupe xocêy û rêkixrawe abûrîy û pîşeyye cemawerîyekanman hebûn, detwanîn kar leser pêkhênanî xoberrêweberayetî komellayetîyaney gund û gerrek û şaroçke û şar û nawçe û herêmekan wek yekey azad bkeyn, wate gêrranewey karubar û kargêrîy sîstemî berrêwebearyetî bo nêwendî jyanî komellayetî û lebarbirdnî zemînekanî kayey ramyarîy û part û ramyaran. Katêk ke gundêk ya şarêk leser bnemay dêmokrasî rastewxo û piştibnestû be herewezîy û hawpiştî komellayetî xoy rêkdexat, îdî rêkxistinî karubar û berhemhênan û dabeşkirdin û sîstemî perwerde û xwêndin û peywendîyekan û dyarîkirdnî zmanî fermî karubar û xwêndinî dekewête estoy herewezî û encûmen û şurakanî ew şwêne, wate pêkhênanî xoberrêweberayetî serbexo.
Katêk ke komellge debête xawenî rêkxistinî lew core, îdî yekgirtin û cyabûnewe û hawpiştî û pêkewe jyan asantirîn karêk debin, ke her tak û grup û komellgeyek destî pêyrradegat. Herweha birrwabeyekbûn û hawxemî û hawderdî û hawpiştî nêwan gundekan, gerrekekan, şarekan û nawçe û herêmekan û komellgekan lêrewe serhelldedat û her em hawarasteyyeye, ke debête hoy srrînewey karayî û şwêneware wêrangerekanî ramyarîy û partekan û sîstemî ramyarîy û dewlletekan, ke bûnete hoy dûberekî û rik û kîne û ceng û kuştarekan. Hellbete bêcge leweş hemû serkewtin û pozetîvîyek le hengawekanda, şwênêkî dîke bo girtneberî ew şêwaz û karkirdne handedat.
Beboçûnî min, le wllatêkî wek ‘îraqî fre êtnî û fre ayîn û fre mezheb û fre zman û wêranbûy paş çendîn ceng û karayî kêşmekêşî ramyaran û partekan û aydyolocyakan, tenya em şêwaze le têkoşan bo çareserî pozetîv detwanêt zemîney pêkewejyanî dûr le ceng û rik û kîne û çend berekî ya cyabûnewey azadane û dûr le xwênrriştin û mallwêranî msogerbkat. Eger amancî pirsyareke eweye, ke çon detwanîn be çareserêkî aştîyane bgeyn, ewa em rêgeyeçareye druste û eger qseş leser bedesellatgeyîştinî komellêk ramyar û sermayedar û part û mîlîşya û dellallî bazarazade, ewa ew drrindeyî û lexonamobûn û dujminsazîye le hawsê û hawkar û hawpol û hawsozekanî dwênê, baştirîn xizmet be cêkewtebûnî nexşe abûrîyekanî bazarazad û nexşe ramyarîy û serbazîyekanî zilhêzekan û dagîrkarîy nwê [nîokolonyalîzm] û cîhanxorîy dezge û nawende abûrîyekanî cîhan, dekat.
Hellbete pêwîste eweş bllêm, ke yekem bo bedîhatin û cêkewtebûnî xoberrêweberayetî komellgekan komellêk amraz û mîkanîzm çarenûsazn, lewane retkirdnewey dêmokrasî parlemanî û girtneberî dêmokrasî rastewxo, retkirdnewey fîdralîzmî borcwazî [fîdralîzmî qûçkeyî/ yekgirtnî desellatekan û dewlletekan] û pêkhênanî yekêtî û yekgirtnî azadaney komîwnîtîyekan le fêdrasyon û konfêdrasyone asoyyekanda, retkirdnewey hellbjardinî ramyaran û partekan û sîstemî ramyarîy û dengdan be seruweran. Le beramberda girtneberî raprisî gşî û azad û kobûnewe giştîyyekan. Duwem, bedîhatnî em amancane wek çareserî kêşe êtnî û mezhebîy û kultûrîyekan, pabendey bedîhatnî komellgey naçînayetî nîn û dekrêt wek pêşhengaw berew komellgey xwazraw leberçawbigîrdirên. Belayenî kemewe, eger netwanîn be komellgey naçînayetîş bgeyn, ewa detwanîn ber be demargîrî û kînedozî neteweyeyî û cînosayd û gerimkirdnî bazarî çeksazî û zalltirkirdnî zilhêzekan bigrîn.
Bo nmûne eger rêkxistin û berrêwebirdnî karubarî gundêk le destî xudî danîştuwanekeyda bêt, bedillnyayyewe berawrid be mşexoranî ramyar û partekan, ke le şarekanda xerîkî fermandanin, bexoyan detwanin baştir griftekanyan çareserbken, yekgirtûtirbin û harîkarîy û hawpiştîyan letek gundekanî dîkeda hawarastetir bken û xoberrêweberayetî herêmîy leserû astî gişt gundekanewe leser heman bnemay rêkxistin û xoberrêwberayetî tak takî gundekan, pêkbihênin. Herweha le şarekanda eger rêkxistinî karewbarekan û berrêweberayetî leser bnemay pêkhênanî rêkixrawe cemawerîyekan û grupe xocêy û herewezîye komellayetîyekan û yekgirtneweyan û xoberrêweberayetîyan pêkhatbêt, ewa debête hoy dabeşbûnî yeksanî desellatî kargêrîy û yekgirtnewey xoberrêweberayetîyekanî gerrekekan le şura ya fêdrasyonî şarda, zemîne bo lebarbirdnî helî sermayeguzarîy ramyarîy partekan leser kêşe û pirsekan lenêwdebat û bwarêk bo desellatixwazîy serûxellkî û berterîyixwazîy ramyaran û ..tid namênêtewe, bewatayekî dîke xudî danîştuwanî ew şare çi leser astî gerrekekan û çi leser astî şar, le kobûnewe giştîyekanda leser bnemay dêmokrasî rastewxo, giftugo leser pirsekan û girfetakan û daxwazîy û pêdawîstîyekan deken û birryaryan leserdeden û bexoşyan wek xwastî xoyan be wîstî [îradey] xoyan birryarekan cêbecêdeken û gerrek û şarekeyan berrêwedeben. Bew core debînîn, çîdî ewe serweranî nawçey sewzî bexdad û serî reş û qellaçwalan û ser girdekan û mşexoranî nêw parlemanekan nîn, ke birryar leser pirsekan deden, bellku xudî ew takanen, ke ta em sate le hemû birryar û cêbecêkirdnêk bêbeş û dabrrawkrawn û wek mêgell, şwane ramyarekan û partekan û fermandarîye [hkumete] herêmîyekan/ sertaserîyekan dahatûyan dyarîdeken. Zîndûtrîn nmûne lem barewe, rêkxistin û xoberrêweberayetî kurdistanî beşî suryeye, herweha xoberrêweberayetî şar û gunde azadkrawe ‘erebinşînekanî surye, pêş ewey supay benaw azad û hêze îslamîyekan dagîryan bkenewe, ke şura û komîte û encumen û herewezîye gelîyekan berêweyandebirdin.
Le akisyon û narrezayetîyekanda beşdarîtan keme ?
Kame akisyon û akisyon bo çî? Eger mebest le wajokokirdnewe û paranewe le serokan bêt, taweku dillyan be xellkî bsûtêt ya mebest xonîşandanî yasayî û hellay partekan bêt, ewa bedillnyayyewe cêgey enarkîyekanî têda nabêtewe û xebatî ewan lewê nîye, bellku le cyatî wajokokirdnewe, druşmî ruxan û le cyatî xonîşandanî yasayî [gleyî] û dengdan bo labirdnî serokêk û dananî yekêkî dîke, ewa ewan le grupî xocêyyekanda xebat bo sendnewey berrêweberayetî le serweran û paşrrewanyan be ellternatîv dezanîn. Bellam le her cêyek narrezatîyek berrûy serkut û nayeksanî û nadadpewerîy û desellatda hebêt, ewa eger kesêkî enarkî be amadeyî fîzîkîş lewê nebêt, dillnyabe lewey ke be hemû bûn û hestîkîyewe piştîwanî lê dekat.
Eger mebest le akisyon le çwarçêwey cugrafyay herêmî kurdistane, ewa hizrî enarkî le seretayî nasandindaye û sedeyek zyatre, ke desellat û hawrrê markisîstekan ew hizre deşêwênin û be pêçewanekey xoy deyçwênin. Bellam eger mebest le wllatanî dîkeye, ewa tenya seyrêkî hewallekan û kenallekan bkeyt, debînît, ke allay enarkîyekan [ alla reşekan / reş û sûrekan / reş û pemeyyekan / reş û sewzekan / reş û spîyekan, reş û allekan] bellgey amadeyî rojaney enarkîyekanin le narrezayetî û xopîşandan û sendnewey karge û xanûbere û şwêne giştîyekan û tenanet xallîkirdnewey şeqamekan le otumebêl û amraze jînge têkderekan.
Ştêk ke pêwîste bo ême narrazîyanî huşyar roşnibêt, eweye ke akisyon bo xoy amanc nîye, bellku amraz û şêweyekî katîy xebate û şêwazî xudî akisyon nîşander û derxerî amancî akisyon û cemawerîybûnî daxwazîyekane. Bo nmûne katêk ke çend grupêkî ramyar akisyonêk radegeyênin, hîç gumanî têdanîye, ke bedway komellêk destkewtewen bo grupekanyan û eger lew nêweşda amajeyek be daxwazîyekî cemawerîy bikrêt, ewa tenya wek amrazî frîwdanî cemawerî narrazî dêtegorrê. Çunke şêwey birryardan û amadekirdin û serperşitîkîrdin û arastekirdnî akisyoneke, derîdexat, ewane distebjêrêkî ramyarpîşen, ke le serewe birryardeden û bepêy berjewendî û helumercî rêkixraweyyan destîpêdeken û eger lew akisyoneda berjewendî rêkixraweyyan bkewête metrisîyewe ya endamêkî ballayan rûberrûy metrisî û zîndan bbêtewe, zor asayî kotayî be akisyoneke dehênin û pişt le cemawerîy narrazî û xroşaw deken. Lem barewe le dû dehey raburdûda çi le xebatî û çalakî ‘yekêtî bêkaran le kurdistan’ û çi le xopîşandanekanî djî cengî nêwxo û çi le xroşane cemawerîyekey 17î fêbrîwerî 2011da û deyan nmûney dîkeda dîtman, ke çon grupe ramyarîyekan lepêڼaw xoparastin û msogerkirdnî deestkewtî rêkixraweyî û destebjêrîy, amadey sazş û danîştin û pêkhatnin letek desellat bûn û debin.
Wek gutim akisyon amraze nek amanc, kesî çalakî xebatî cemawerîy û komellayetî hîç kat akisyon lepênaw akisyonda nakat, bellku bo çareserî griftêk ya bedestihênanî deskewtêkî cemawerîy û komellayetî ew çalakîye encamdedat, katêk amancke peywendî be pirsêkî komellayetîyewe hebêt ya daxwazî pêdawîstîyekî komellayetî bêt ya kardanewe û berengarîy cemawerîy û komellayetî bêt berrûy nexşe û birryarêkî serweranda, ewa pêwîste birryardan leser ew akisyone û darriştnî nexşekarî lenêwendî kobûnewe giştîye cemawerîyekan û le nêwende komellayetîyekanda le nêw rêkixrawe cemawerîyekan û grupe xocêyekan û gerrekekan û karge û fermange û xwêndingekanda bidrêt, nek le binkey partekan û kobûnewe ramyarîyekan û nêwende desellatîyekanda birryarbidrêt û le dûtwêy pertûke adyolocîyekanda bo nexşekarî akisyonêkî komellayetî em rojgare bgerrêt. Leberewe be dillnyayyewe enarkîyekan lew akisyone ramyarîy û partîy û destebjêrîyaneda bûnyan nîye û naşbêt û be boçûnî min, eger enarkîyek lew korr û kobûnewe û akisyone partîy û ramyaraneda amadeyî hebêt, ewa bedillnyayyewe kesêkî serlêşêwaw û alûdebuwe be desellatixwazîy û birryardan le serûy xellkewe.
Eger kesanêkî wek êwe biçne parleman û nwênerayetî ew xellke bken, ke le hemû layekewe frîw dedrên, xrapî çîye? Aya denghellbrrîntan le hollekanî parleman û dezge panuporrekanî rageyandnewe baştir nîye lew goşegîrîyey êsta ke kes nawtan nazanêt û nazanêt ke hen?
Pêş hemû ştêk, bedillnyayyewe kesanî enarkî leser bnemay ezmûngîrîy le bêhûdeyî û xrapîy ew kare, beşdarî galltecarî hellbjardinî parlemanî naken û naçin û her kat ştî awa rûyda, ewa îdî ew kesane ne enarkîn û ne enarkîyekan gwêyan bo şildeken û bedillnyayîşewe le nwênerî parte borcwazîyekan xraptir û hellxelletênertir debin, bellam baştir nabin. Çunke gendellî û dijbûnî nwênerekan bo kesekan nagerrêtewe, bellku ewe sruşt û mîkanîzmî sîsteme parlemanîyekeye, ke eger xudî kandîdeke/ parlemantarekeş mşexor û djexellk nebêt, ewa mîkanîzmekanî serwerîy û berteyî mşexoyî away lêdeken, bew arasteye bbizwêt, ke xudî parleman û berrêweberayetî serûxellkî le pênawîda pêkhatuwe. A lêrewe sernic bde, xrapîyekey eweye, ke eger xellkî mitmaney be enarkîyekan/ soşyalîstekan hebêt, ewa ew kate ewan baştir le borcwakan detwanîn xellk bo serwerî borcwazî frîwbden. Bewatayekî dîke le dîwaxanî desellatdaranda, kesêkî benaw soşyalîst û komunîst zyatir û xraptir le kesêkî mezhebî û nasîwnalîst, detwanêt çewsawan be sîstemî çînayetî xoşbawerrbkat û le çawerrwanî azadî û yeksanî û dadperwerîy le sayey sermayedarîda, radegrêt û be parlemantarî baş û serokî baş û partî baş û parlemanî baş û fermandarîy baş û dewlletî baş xoşbawerrîdekat.
Bnema û tan û po û fîlosofî sîstemî parlemanî brîtîye le parastinî pîrozî serwerîy çînayetî û darayî taybetî û karîkrêgirte lejêr naw û dêwcamey berjewendî giştî û serwerîy yasayî û fermandarîy+gel [dêmo+krasî]da, wate her kat parlemantarêk djî karkirdî parleman û destûrekey bwestêtewe, xobexo be westanewe djî ewey nawyannawe berjewendî giştî û fermanrreayî gel lêkdedrêtewe û her bew destûrey ke kesî kandîdkraw pêş hellbijradnî û paş brawebûnî le hellbijradinda, wajoy dekat û swêndî yasayî leser dexwat û papendîy xoy bo deselmênêt, ewa têrrwanîn û birryar û hellwêstekanî le berjewendî û piştîwanî cemawerî narrazî derewey parleman, ya le djî kompanîye pawanger û çepawillger û wêrangerekan, be tometî dje destûrbûn, naçar be wazhênan ya dadgayîkirdin debêtewe. Bew core eger be wirdî û be rexnewe serincibdeyn, ewe debînîn, ke parleman yaney xebat û têkoşanî çewsawan nîye, bellku yaney myancîgerîy nêwan desellatdan û rêkxistinî berjewendî ramyaran û sermayedarane, bewatayekî dîke yaney tebaykirdnî desellatdaran û xawen berjewendîyekan û rewayetîydane be birryar û daxwazîy sermayedaran û pesendkirdinyane wek bendî destûrîy benawî berjewendî balla û giştîyewe.
Katêk ke her le seretawe roll û snûrî çalakî û şêwey karkirdnî nwêner dyarîkrabêt û retkirdnewey desellatdarîy serûxellk û tallangerîy kompanîyekan û retkirdnewey terratên û zallîy mercekanî nêwende cîhanîyekanî wek sindûqî drawî nêwdewlletî û bankî cîhanî û dewlletanî nawçeke û zilhêzekan, bve û negorrbêt, îdî soşyalîstekan [enarkîst û komunistekan] lewênderê [le nêw parleman] çî deken û betemay çîn û çîyan pêdekrêt?
Herweha parleman çi wek dezgeyek û çi kayekeranî [parlemantaran] pêş hemû şit nwênerayetî part û ramyarîy û lîst û berjewendîyekanî xoyan û çînekeyan deken. Eger hemuwan nwênerayetî cemawerdeken, îdî cemawer çi pêwîstî bew hemû bername û part û lîste cyawaze heye, aya min le kollan û gerrekekemda ya le xwêndinge û karge û fermange û meydanî bêkaranda, daxwazî û pêdawîstî giştîy cyawaz lewey hawkollan û hawgerrek û hawpol û hawkar û hawferman û hawderde bêkarekemim hen û heye? Eger wellam bem sernic û pirsyare “na”ye, îdî ew hemû part û lîst û grupe naw û bername cyawaze lepênaw çî û sûdyan çîye? Eger wellameke “erê”ye, le kwêda daxwazî û berjewendîy min û hawgerrekekem, min û hawpolekem, min û hawkarekem, min û hawfermanekem, min û hawgundîy û hawşarîyekem dekewête nakokî û cyawazîyekan çîn, ke drustkirdnî part û bername û lîst û grupî cyawaz dekene pêdawîstî wellamdanewe ?
Hellbete ba ewe lew lawe bwestêt, ke xudî part amrazî bedesellatgeyîştin û behremendibûnî destebjêrêke le serwerî û mşexorîy beser komellgewe, min eweş dezanim, ke fîlosofî serhelldanî part û grupe ramyarîye cyawazîyekan çîye û çî buwete drustkeryan, bellam katêk ke qse leser berjewendî û daxwazî û arezû û jyan û karubarî cemawerêk, komellêk, çînêk, twêjêk, gundêk, şarêk, herêmêk, komellgeyek û “neteweyek” dekrêt, qse leser pris û grift û daxwazîy û jyan û karubarî giştî dekrêt, wate şte hawbeş û nêwkoyyekan, katêk ke ştekan hawbeş û nêwkoyî bin, îdî ew hemuwe grup û part û ramyare mşexore lepênaw çî ?
Bellam, wek ezmûnekanî komellge çînayetî û derkewtinî pagendey serweran û desellatixwazî xistûyanete rû, ew grup û part û lîstane nwênerayetî berjewendî çîn û twêjêkî mşexorî komellayetî deken û lew nêweşda berjewendîy takekesîy ew kesaneş, ke xoyan kandîddeken ya be kudeta û zordarekî xoyan desepênin, pêşnyare û eger ew nwênerayetîye bexorrayî û xobexşane buwaye, bedillnyayyewe her lew rojewe ke dêmokrasî rastewxo têkşikênrawe û dêmokrasî parlemanî benawî gelewe xrawete cêgey ta em roje, hîç saxteçîyekî ramyar û partçîyek amadenedebû bo xulêkî yek çirkeyî xoy kandîdbkat. Bellam wek gutim hem berjewendîy kesîy xoy û hem hawberjewendîy mşexorane û serwerîyixwazaney çîn û twêjekey, take hander î xokandîdkirdin û hellpekirdnî ewn bo birdnewe û bedesellatgeyîştin, ke be xanenşîynî paşayane kotayîdêt.
Sereray emaneş, xudî pêkhatey parleman, pêkhateyekî quçkeyî serûxellkîye û hîç peywendîyekî be daxwazî û jyanî rojaney xellkewe nîye. Herweha dîwekey dîkey nwênerayetî cêgîr û berterîydar û partîyane û ramyarîyaney kandîdekan, brîtîye le bêwîstkirdnî [bêîradekirdnî] dengderan û çawerrwanhêştnewe û gwêrrayellkirdinyan bo çwar sallî dîke, taweku helî hellbijradnî şwaneyekî dîkeyan bo derrexsêtewe. Bem core debînîn le mawey çwar sallî dyarîkrawda, parlemantaranî hellbijêrdraw û fermandarîy kabîney fermandarîy pêkhatû lewan, be arezûy xoyan birryar leser berpakirdnî ceng, sazş letek nêwende cîhanxorekan, bêkarkirdnî cemawer, grantirkirdnî krêy xanû, kemkirdnewey mûçe û krêy kar, froştin û tallankirdnî kertekanî berhemhênan û xizmetguzarî, dabeşkirdin û bexşênewey saman û dahatî komellge beser hêze serkutgerekan û bekrêgîrawanî xoyan, berterîdan be xawenkaran û berterîdan be kompanîye cîhanîyekan û derge awellakirdin bo zilhêzekan, wêrankirdnî jînge, derkirdnî yasa hellawêrîyekan [lewane yasay çend jne û pledûîy koçeran] û yasay taybet le berjewendî xoyan, dabînkirdnî mûçe û xanenşînî paşayane bo xoyan û destubendekanyan..tid lew çwar salley nwênerayetî dengderanî bemêgelkrawda, ewan mafî hemû milhurrîyekyan beser komellgewe heye û ta êsta le mêjûy sîstemî parlemanîda rûynedawe, ke parleman û parlemantaran le berjewendî çîn û twêjekanî xwarewe birryarêk ya yasayek derbken, eger ştî awaş rûydabêt, ewa tenya katêk buwe, ke komellge xroşawe û şew û roj têkoşanî bo krawe û parlemantaran le naçarîy û lejêr fşar û metrisî hellgeranewey cemawerda, naçar be hezar û yek frufêllewe yasa û birryarekan destkarîkirduwe ya wek ştêkî katî rayangirtuwe. Eme dîwî şarawe û dapoşrawî nwênerayetî narrastewxoye, ke herdem be dêwcamekanî nwênerayetî hawberjewendîy “neteweyî” û “nîştmanî” û “ayînî” û “regezîy” rzaênrawetewe. Leberewe bûnî min ya to ya ew, nyazpakî û dillsozîy min û to ya ew, hîç lewe nagorrêt ke her kes geyîşte ew cadûgerxaneye, debêt û beserîda desepênrêt, ke le berjewendî sîstemeke mşexorîyeke bidwê û birryarbdat, egerna zor be asanî le sînaryoyekî ramyarîyda kenaregîrdekrêt, hellbete eger keseke bitwanêt le beramber hezî serwerîyixwazîy û mşexorîyda pakî xoy rabgirêt û dillsoz bmênêtewe !
Leberewe, her awa ke nakrêt çek bo zîndûkirdnewey kujrawan bekarbibrêt, awaş nakrêt dezgey frîwdan bo huşyarkirdnewey xellkî bekarbibrêt. Parleman korrî mşexoranî komellgeye û her kesêk tenanet hejartirîn kes û şorrşigêrrtirîn kesîş bçête ew korrewe, ewa tenya dû rêgey leberdemda heye; ya xokujî û wazhênan ya beşdarbûn le mşexorî û gendellî û xellkifrîwdan !
***********************************************************
Bo xwêndnewey beşî yekem, kirte leser em besterey xwarewe bke
Beşî yekem : http://wp.me/ppHbY-HN
Beşî duwem : http://wp.me/ppHbY-HY
Beşî sêyem : http://wp.me/ppHbY-If
Beşî çwarem: http://wp.me/ppHbY-IH
Beşî pêncem: http://wp.me/ppHbY-IK