لەبارەی دەوڵەتی کوردییەوە
سڵاو هاوڕێ *****
ببوورە ئێستا پەیامەکەتم دیت، دواکەوتنی وەڵامەکەشم هەر ئەم هۆیەیە. لەوانەیە لەو کاتەدا تۆ پەیام و پرسیارەکەت ناردبێت، کە من لەتەك هاورییەکی ئازیزدا خەریکی گفتوگۆ و بۆچوونگۆڕینەوە بووین لەم بارەوە.
راستییەکەی زۆر جار دەخوازم لە هەندێك شوێندا ڕۆشنکردنەوەی زیاتر بدەم، بەڵام لەبەرئەوەی کە شێوازی داڕشتن و خێرایی گەیاندنی مەبەست دەگۆڕێت، لەبەرئەوە چاوپۆشی لێ دەکەم.
وا هەوڵدەدەم لێرەدا زۆر بە کورتی و بە چەند خاڵ وەڵام بە پرسیارەکەی تۆ بدەمەوە و کەلێن و ناڕۆشنی بۆچوونەکانم لەو بارەوە پڕبکەمەوە:
– من وەك ئازادیخوازاێك دژی هەموو دەوڵەتێك و دەسەڵات و بەڕێوەبەرایەتی و ڕێکخستنێکی نێوەندییم. لەبەرئەوە لەم بارەدا هەم لایەنگریی لە وردبوونی هەموو دەوڵەت و بەڕێوەبەرایەتییەکی نێوەندیی دەکەم، هەم دژی دروستبوونی هەر دەوڵەت و پێکهاتەیەکی نێوەندگەرایی و دەسەڵاتێكی سەرووخەڵکیم.
– بەڵام ئەگەر بڕیاربێت پێکەوەمانەوەی ئێتنیی و ئایینەکانی نێو چوارچێوەی جوگرافیای ڕامیاریی عیراق بە نرخی خوێنی کەسانێك و دروستبوونی کینەدۆزی و جەنگی نەبڕاوەبێت لەنێوان پێکهاتەکاندا، ئەوا پارچەپارچەبوون و نەمانی ئەو پێکهاتە شەڕەنگێزییە بە باشتر دەبینم.
– بە بۆچوونی من، هەڵای دەوڵەتی کوردی لەم کاتەدا تەنیا دێوجامەیەکە و هەموو لایەنەکان وەك کارتی فشار بۆ مسۆگەرکردنی بەرژەوەندییەکانیان بەکاردەبەن، لەوانە ئیسرائیل وەك کارتی فشار بۆ سەر دەوڵەتانی عەرەبی و فەلەستینییەکان، بەرامبەر ئێران بە ئەگەری پارجەپارچەبوونی، بەرامبەر تورکیە بە ئەگەری پارچەپارجي بوونی وەك تۆڵەی پشتیوانی لە ناردنی کەشتییەکانی کاروانی ئاشتی و شکاندنی ئابلۆقە لەسەر کەناری خۆراوا.
بەکاربردنی هێزی داعش و پاگەندەکانی دەسەڵاتدارانی هەرێم وەك کارتی فشار لەلایەن دەوڵەتی تورکیە دژی فەرمانداریی نێوەندی عیراق و گۆڕینی پێگەی تورکمانە لایەنگرەکانی لە هاوسەنگی و کێشەکانی عیراقدا، هەروەها پشتپەردەخستنی دەستتێوەردانەکانی خۆی لە سوریە و فشارخستنە سەر خۆبەڕێوەبەرایەتی خۆراوا. ئەمە بێجگە لەوەی کە هەوڵێکە بۆ ئارامکردنەوەی قەیرانی ئابووریی خۆی بە بەدەستهێنانی دەستکەوتی نەوتی لە ناردنەدەرەوەی نەوتی هەرێم و عیراق، لەولاشەوە بەرپەرچدانەوە و کەمکردنەوەی فشاری كێشە ئایینی و ئێتنییە نێوخۆییەکانی خۆی بە فشارخستنە سەر دەوڵەتی ئێران و فەرمانداریی نێوەندیی و دەوڵەتی سوریە، لەوانە کێشەی کوردان و کێشەی عەلەوییەکان.
هەروەها هاوکات دەسەڵاتدارانی پدک و فەرمانداریی هەرێم هەمان کارت و ئامانجیان هەیە، بەوەی لە لاوازی دەوڵەت و فەرمانداریی نێوەندی عیراق و لاوازیکردنی خۆبەڕێوەبەرایەتی خۆراوا بە قازانجی “البارتي” لەوێ.
دەوڵەتانی کەنداویش بە لاوازکردنی دەسەڵاتی فەرمانداریی نێوەندی کە لەژێر ڕکێفی ڕامیارانی (شیعە)دایە، بەوە هەم هەژموونی ئێران لە ناوچەکە کەمدەکەنەوە و هەم لێدان و تەریککردنەوەی بزووتنەوە ناڕازییەکانی شیعەیە لەنێوخۆی خۆیان.
– دەوڵەت تورکیە تەنیا لە یەك باردا لەتەك پارچە پارچەکردنی عیراقە، ئەویش گێرانەوەی وڵایەتی (موسڵ)ە بۆ خۆی.
دەوڵەتی ئەمەریکا لە قازانجی نییە کە عیراق پارچە پارچە بکرێت، بەڵام حەز بە لاوازکردنی فەرمانداریی نێوەندی عیراق و لەوێشەوە فشار بۆ خستنەسەر ئێران.
– ئەوەی من دژایەتیدەکەم، بەکاربردنی پرسی نەتەوەیی و خەونی دەوڵەتی کوردی تاکی ناهوشیارە لەلایەن فەرمانداریی هەرێم و دەسەڵاتدارانی (پدک)ەوە، کە تەنیا یەك ئامانجیان هەیە، دەیانەوێت لە کێشەی دەسەڵاتی ڕامیاریی نێوان ڕامیارانی سنوننە و شیعە، بە دوو دەستکەوت براوەبێت :
یەکەم سەپاندنی مەرجەکانی کۆمپانییە نەوتی و بازرگانییەکانی دەسەڵاتدارانی هەرێم بەسەر فەرمانداریی نێوەندییدا.
دووەم توندکردنەوەی بازنەی ئابلۆقەی هەمەلایەنە لەسەر خۆبەڕێوەبەرایەتی خۆراوا و ناچارکردنی گەلی کورد لەوێندەرێ بە ملدان بە دەسەڵاتی زیاتر و ملهوڕی البارتي!
خالێك کە هەرگیز نابێت لەم نێوەدا لەبیرمانبچێت، کۆکردنەوەی هەموو دژەکانە لەسەر خوانی دژایەتی خۆبەڕێوەبەرایەتی خۆراوا، کە تێداچوونی ئەو خۆبەڕێوەبەرایەتییە سەربەخۆییە لە بەرژەوەندی دەوڵەتان و فەرماندارییەکان و پارتەکان و ڕامیارانی ناوچەکەیە بەگشتی، ئەوەش لەبەر دوو هۆ:
یەکەم خۆبەرێوەبەرایەتی خۆراوا بە دێمۆکراسی ڕاستەوخۆ پشتئەستوورە،
دووەم بەپێچەوانەی پیلانە ناوچەیی و جیهانییەکانەوە بۆ ئێستای جەنگ و پاش جەنگی سوریە، دانیشتوانی کانتۆنەکانی خۆراوا خەریکی پەرەدانن بە شۆڕشی کۆمەڵایەتی، کە هەر دوو هۆکارەکە زەنگی مەترسیین بۆ سەر هەموو پێکهاتە ڕامیاریی و سەربازیی و ئابووورییەکان لە ناوچەکەدا، بەواتایەکی دیکە نامسۆگەریی برواوەبوون و پشکی شێر بۆ براوەکانی جەنگ!
جارێکی دیکە دەیڵێمەوە داعش مەقاشی دەوڵەتانی ناوچەکەیە و جەنگی سەرەکی لە دژی خۆبەڕێوەبەرایەتییەکانی خۆراوایە نەك شیعە و کوردانی هەرێم یا سعودیە و ئێران.
ئازیزم، هیوادام بە زووترین کات جەنگ کۆتایی بێت و نەبێتە هۆی کۆمەڵایەتییبوونەوەی جەنگی ئێتنی و مەزهەبیی لە ناوچەکەدا، تا ئێستا جەنگەکە ڕامیاریی و سەربازییە، کەی بەرژەوەندی هەڵگیرسێنەرانی کەوتە مەترسی، ئەوا وەك هەموو جەنگە نێوخۆیی و دەوڵەتییەکان بە دوو پێك شەرابخواردنەوە و دوو وێردخوێندن و نوێژکردن کۆتاییپێدەهێنن، بەڵام مەترسی لەوەدایە کە جەنگەکە ڕەهەندی کۆمەڵایەتی بەخۆیەوە بگرێت، ئیدی پاشماوەی تا کۆتایی ژیان لە عیراقدا درێژەی دەبێت.
ئا لەم ڕوانگەوە دەڵێم پارچە پارچەبوونی عیراق لە مانەوەی زۆرەکی و خوێنڕشتن باشترە، چونکە هەموو خاکی عیراق و مێژووەکەی بەهای خوێنی مرۆڤێکی نییە، کە لە پێناویدا بکوژرێت و بڕژێت!
وێڕای ڕێز و خۆشەویستیم، هیوادام وەڵامم بە پرسیارەکەی تۆ دابێتەوە و ناڕۆشنی و کەلێنی بابەتەکانی ئەم چەند ڕۆژەی دوایی خۆمم پڕکردبێتەوە.