وەرگێڕانی: ھەژێن “بە من ڕێگەبدەن خه‌یاڵبکه‌م، کە له‌نێو ئه‌و ئه‌ستێرانه ئه‌ستێره‌یه‌ک هه‌یه و لەنێو بومولێڵیی نامۆی ژیان چاوساخیی من ده‌کا” ڕابیندرات تاگوور ئەنارکیسته‌کان لەنێو بزووتنه‌وه‌ی کڕۆنشتات ڕۆڵێکی فرەیان نه‌بوو. وێڕای ئەوە‌ش ناکرێت له‌به‌رچاوینه‌گیردرێن، که کۆمیته‌ی شۆڕشگێڕی کڕۆنشتات لە دوو که‌سی ئەوان [ئەنارکیستەکان] داخوازیکرد، تاکو به بزوتنه‌وه‌که‌وه په‌یوه‌ستببن. که‌سی یه‌که‌م (یارچۆوک Yartchouk) دامه‌زرێنه‌ری …
Category Archives: وه‌رگێڕان – Wergêrran
کڕۆنشتات، به‌سه‌رهاتی پرۆلیتێریانه‌ی شۆڕشی ڕوسیه
کڕۆنشتات، به‌سه‌رهاتی پرۆلیتێریانه‌ی شۆڕشی ڕوسیه کایۆ برێندل ١٩٧١ (١) لێکدانه‌وه‌ی ڕوداوێکی مێژوویی وه‌ک (ڕاپه‌ڕینی ١٩٢١ کڕۆنشتات )، که زیاتر له په‌نجا ساڵ پێش ئێستا چووه نێو تۆماری مێژوو [بەڵام بە‌خێرایی لەنێوی ده‌رکرایه‌وه]، به‌شێوه‌یه‌کی دانه‌بڕاو پابه‌ندی پێگه‌ی کۆمه‌ڵایه‌تیی لێکۆڵه‌ره‌‌که‌یه‌تی؛ یان به‌واتایه‌کی دیکە هه‌ر لێکدانه‌وه‌یه‌ک بەرانبەر تێکۆشانێکی چینایه‌تیی که له کۆمەڵ ڕوده‌دات، پابه‌ندی پێگه‌ی نووسه‌رەکەیەتی و مۆری …
Continue reading “کڕۆنشتات، به‌سه‌رهاتی پرۆلیتێریانه‌ی شۆڕشی ڕوسیه”
کڕۆنشتات، ڕاپه‌ڕینی کرێکاران و سه‌ربازان له دژی دیکتاتۆریی بۆلشهڤیکهکان
نووسینی: نادری ئه‌حمه‌دی وەرگێڕانی : ھەژێن سەردەم مانگی ئۆکتۆبه‌ره و لایه‌نگرانی بۆلشهڤیکهکان جه‌ژنی مه‌رگی شۆڕشی ئۆکتۆبه‌ر و هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی ئیمپراتۆرییه‌که‌یان ده‌گێڕن و بێجگە لە پێداهه‌ڵدانی زه‌به‌نده‌ی بۆلشهڤیکهکان، هیچ کاتێک ناچنه سه‌ر کارکردی تێکده‌رانه‌ی خۆیان له مه‌یدانی نێوخۆیی و ده‌ره‌کی و ته‌نیا بۆ ئه‌وه هه‌وڵدەدە‌ن، کە ڕوخسارێکی پۆزه‌تیڤ بۆ خۆیان بکێشن، به‌ڵام که‌توار شتێکی دیکه‌یه. ساڵی ١٩٢١ …
Continue reading “کڕۆنشتات، ڕاپه‌ڕینی کرێکاران و سه‌ربازان له دژی دیکتاتۆریی بۆلشهڤیکهکان”
سۆڤیه‌ته‌کان و کۆمیته‌کانی کارخانه لەنێو شۆڕشی ڕوسیه
نووسینی: پیتەر ڕاچلێف* Peter Rachleff وەرگێڕانی: ھەژێن توانای په‌ره‌سه‌ندنی شۆڕشی ڕوسیه له ١٩١٧ – ١٩٢١ به‌هۆی تێگه‌یشتنی ڕێکخراوه ڕامیارییه‌کان نه‌بوو، به‌ڵکو به‌هۆی ئامانج و فراوانیی گروپه کۆمه‌ڵایه‌تییه چالاکه‌کان دیاریکرا. له کاتێکدا که ته‌واوی خه‌ڵک له کاتی شۆڕشکردن له یه‌ک ئامانجی ڕامیاریی واته هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی سه‌رکوتگەریی تزاری به‌شداربوون، به‌ڵام چینه کۆمه‌ڵایه‌تییه جیاوازه‌کان و گروپه‌کانی نێو ئه‌و چینانه، …
Continue reading “سۆڤیه‌ته‌کان و کۆمیته‌کانی کارخانه لەنێو شۆڕشی ڕوسیه”
کۆمۆنیزمی سۆڤیەتی و ڕه‌خنه له بۆلشه‌ڤیزم
کۆمۆنیزمی سۆڤیەتی و ڕه‌خنه له بۆلشه‌ڤیزم نووسینی: کایۆ برێندل ١٩٩٩ وەرگێرانی*: ھەژێن (١) ” ئەگەر ئاوای دابنێین، کە ڕابه‌ریی نێوەندییانە دەتوانێت ئه‌وه‌ی به‌رهه‌مهێنراوه دادپه‌روه‌رانه دابه‌شبکات، کەتواری زاڵ هەر ئاوا ده‌مێنێته‌وه، که به‌رهه‌مهێنه‌ران خاوه‌نی ئامرازه‌کانی به‌رهه‌مهێنان نین. ئه‌و ئامرازانه هی ئه‌وان نین، به‌ڵکو سوود له‌و ئامرازانه وه‌رده‌گیردرێت، تاکو ئه‌وان بەکرێبگیردرێن. په‌یامی بێچه‌ندوچوونی ئه‌م پرسه ئه‌وه‌یه، کۆمەڵە …
Continue reading “کۆمۆنیزمی سۆڤیەتی و ڕه‌خنه له بۆلشه‌ڤیزم”
کاتێك کە مارکس یەکەمین پارتیی کۆمونیستی مێژووی هەڵوەشاندەوە
ڕێنە بێرتیە و. لە فارسییەوە هەژێن گوتنی ئەوەی کە مانیفێست “یەکەمین گڕکانی پڕۆلیتێری وەك هێزێکی ڕامیاریی سەربەخۆ”یە زیادەڕۆییەکی ئایدیالیستییە. بڵاوکردنەوەی مانیفێست لە بارێکدا کە هێشتا نێوەڕۆکەکەی وشكنەبووبوو، لە ئاڵمانیا شۆڕشی ١٨٤٨ دەستیپێکرد، لەتەك پشتگوێخراویی گشتی ڕووبەڕووبوو، نووسەرەکانی ناچارکرد هەرچی دەتوانن ئەنجامیبدەن، تاوەکو ئەو نووسینە بڵاوببێتەوە. ئەو پرسە مارکس بەرەو هەڵوەشاندنەوەی یەکەمین پارتی کۆمونیستی مێژوو …
Continue reading “کاتێك کە مارکس یەکەمین پارتیی کۆمونیستی مێژووی هەڵوەشاندەوە”
کاتێك نازییەکان
کاتێك نازییەکان کۆمونیستەکانیان سەرکوتکردن، من بێدەنگ بووم؛ لەبەرئەوەی کۆمونیست نەبووم. کاتێك سۆشیال-دێمۆکراتەکانیان زیندانیکردن، من بێدەنگ بووم؛ لەبەرئەوەی سۆشیال-دێمۆکرات نەبووم. کاتێك سەندیکالیستەکانیان سەرکوتکردن، من ناڕەزا نەبووم؛ لەبەرئەوەی سەندیکالیست نەبووم. کاتێك جووەکانیان سەرکوتکردن، من بێدەنگ بووم؛ لەبەرئەوەی جوولەکە نەبووم. کاتێك کە خۆمیان سەرکوتکرد، ئیدی کەسێك نەمابوو، توانای ناڕەزایەتی دەربڕینی هەبێ! ” مارتین …
من وەک فێرکارێک دەمێنم و تۆش وەک زیندانەوان!
من وەک فێرکارێک دەمێنم و تۆش وەک زیندانەوان! زووس، یەزدانی یەزدانان فەرمانیدا تاکو پرۆمتەی سەرپێچیگەر زیندانیبکەن، بەو جۆرە بوو بەسەرهاتی من و تۆ لەوێوە دەستیپێکرد. تۆ بوویت بە میراتگری زیندانەوانەکانی زووس تاکو ڕۆژانە ببیت بە پاسەوانی نەوەیەک لە دریژبوونەوەی خۆرەتاو و ڕۆشنیی و بۆ من و تۆ زیندان دوو واتای جیای پەیداکرد. دوو کەس لە …
Continue reading “من وەک فێرکارێک دەمێنم و تۆش وەک زیندانەوان!”