Zringanewe û karayî ew zlleyey ke dayk û bawk le mindallekeyan deden, le fermanî cenrallekan û serokanî dewlletda bo kudeta û serkut, kotayî dêt !

Ewe dak û bab nîn ke şeq û zlle desrewênne qun û bnagwêy ême, bellku ewe kultûr û fşarî peywendîye komellayetîyekanin, ke bawk û dayk dekene celad beser mindallanyanewe….

Ewe fşarî sîstem û şalyarîy û berrêweberayetîyekanî perwerde û xwêndin û desellatî kultûrîy û desellatî ramyarîy komellgen, ke mamosta dekene celadêkî darbedest.

Leberewe, ewî bixwazêt kotayî be lêdan û têkişkanî derûnîy mindall bedestî dayk û bawk û bra û xuşkî gewre, lêdan û têkişkanî derûnîy û kesayetî fêryaran bedestî mamwestayan û lêdan û têkişkanî derûnîy û kesayetî feqêyan bedestî pyawanî ayînî, bhênêt, xobexo naçardebêt djayetî serwerîy çênayetî xorrêkxistû le pêkhate quçkeyyekanî xêzan û fêrge û mizgewt û peywendî kultûrîy û dewlletda, bkat û hewllî cêxistnî ellternatîvî peywendî û rêkxistin û pêkhatey azadîxwazaney naquçkeyî bdat.

Eger na her hewllêk bebê lêdan û ruxandinî pêkhate quçkeyyekanî nêw jyanî rojaneman, tenya be berhemhênanewey heman şit kotayî dêt, lewaneye le formêkî dîke û le jêr dêwcameyekî dîkeda, ke hîç le bnema û bûnî dyarde û stemekan û pêkhate dje-azadîyekan, nagorêt.

بە بۆچوونی من، تا كۆتایی ژیان لەسەر گۆی زەوی ناتوانین لەسەر پێناسە و پێوەریك بۆ كارە مۆڕاڵی و نامۆڕاڵییەكان ڕێكبكەوین، چونكە مۆراڵ لای ئاییندار و كۆنەپارێزێك واتایەكی ھەیە و لای بازرگانێك وایەكی دی و لەلای مرۆڤدۆست و ئاژەڵدۆست و ژینگەپاریزیكیش واتایەكی دیكە !

ووسەرێكی دژە فـاشـیــزم و دژە ستــالینیــــزم

‘ ئیگنازیۆ سیلۆنە Ignazio Silone ‘ لە ساڵی ١٩٠٠زایینیدا لە ‘ پسینا ‘ی ئیتالیا لەدایكبووە و لە لاویدا بە بزووتنەوەی سۆسیالیستییەوە پەیوەستبووە، لەتەك بەدەسەڵاتگەیشتنی فاسیستەكانی ئیتالیا [مۆسۆلۆنی و تاقمەكەی] ناچار ھەڵھات و ساڵی ١٩٤٤دا دووبارە گەڕایەوە ئیتالیا و بوو بە سەرنووسەری ڕۆژنامەی ‘ بۆپێشەوە Avanti ‘ بەشی زۆری بەرھەمەكانی ئەو تایبەتن بە پێداگریی لە سوشیالیزم و ھێرشی لێبراوانە بۆ سەر فاشیزم. ‘ سیلۆنە ‘ یەكێكە لە پێكھێنەرانی پارتی كۆمۆنیستی ئیتالیا و یەكەمین ڕابەری كۆمۆنیستی بوو، كە لە دژایەتی بێچەندوچوونیدا لەتەك ستالینیزم، لە پارتی كۆمۆنیست كشایەوە و دووركەوتەوە. پاش جیابوونەوەی لە پارتی ناوبراو، بۆ وەستانەوە دژی كەسایەتی سەركوتكەرانەی سەردەمی خۆی، كە لەلایەن دەوڵەتی دەستی ڕاستی و پارتی كۆمۆنیستی ستالینیستەوە بەسەر ئیتالیادا سەپێنرابوو؛ لە چوارچێوەیەكی تازەتردا درێژەی بە نووسەریی خۆی دا. بەرھەمگەلی وەك: ‘ فۆنتامارا ‘ ١٩٣٣، ‘ نان و شەراب ‘ ١٩٣٤، ‘ دان لەژێر بەفردا ‘ ١٩٤٣، ئەویان بێجگە لە بەناوبانگی لە ئیتالیا و جیھاندا، گەیاندیانە پلەی ئەدیبیی ھەڵكەوتە و ئەفسانەی دەستپێڕانەگەیشتوو. دواجار، ‘ سیلۆنە ‘ ئەم نووسەرە خەباتگەر و ماندوونەناسە ــ كەسێك كە لە بەرامبەر ‘ فاشیزم ‘ و ‘ستالینیزم ‘دا سەری دانەنواند، لە ٢٢ی سیپتەمبەری ١٩٧٨دا لە نەخۆشخانەیەكی ‘ گێنەڤا ‘ی ئیتالیا مرد.

* لە پاشكۆی ژمارە ٦٠ی (نشریە كارگر سوسیالیست – ویژە نویسندگان و رۆشنفكران) وەرگیراوە : http://www.nashr.de/n/k_s/zks60.pdf

nûserêkî dje faşîzm û dje stalînîzm

‘ îgnazyo sîlone Ignazio Silone ‘ le sallî 1900zayînîda le ‘ psîna ‘î îtalya ledaykbuwe û le lawîda be bzûtnewey sosyalîstîyewe peywestbuwe, letek bedesellatgeyiştnî fasîstekanî îtalya [mosolonî û taqmekey] naçar hellhat û sallî 1944da dûbare gerrayewe îtalya û bû be sernûserî rojnamey ‘ bopêşewe Avanti ‘ beşî zorî berhemekanî ew taybetin be pêdagrîy le suşyalîzm û hêrşî lêbrawane bo ser faşîzm. ‘ sîlone ‘ yekêke le pêkhêneranî partî komonîstî îtalya û yekemîn raberî komonîstî bû, ke le djayetî bêçenduçûnîda letek stalînîzm, le partî komonîst kşayewe û dûrkewtewe. Paş cyabûnewey le partî nawbraw, bo westanewe djî kesayetî serkutkeraney serdemî xoy, ke lelayen dewlletî destî rastî û partî komonîstî stalînîstewe beser îtalyada sepênrabû; le çwarçêweyekî tazetirda drêjey be nûserîy xoy da. Berhemgelî wek: ‘ fontamara ‘ 1933, ‘ nan û şerab ‘ 1934, ‘ dan lejêr befirda ‘ 1943, ewyan bêcge le benawbangî le îtalya û cîhanda, geyandyane pley edîbîy hellkewte û efsaney destipêrranegeyiştû. Dwacar, ‘ sîlone ‘ em nûsere xebatger û mandûnenase kesêk ke le beramber ‘ faşîzm ‘ û ‘stalînîzm ‘da serî danenwand, le 22î sîptemberî 1978da le nexoşxaneyekî ‘ gêneva ‘î îtalya mird.

* le paşkoy jmare 60î (nişrye kargir susyalîst – wîje nuyisnidgan û roşnifkran) wergîrawe: http://www.nashr.de/n/k_s/zks60.pdf

پەندێكی كوردی ھەیە، كە دەبێژێت “گەوران ئاو دەڕێژن، گچكان پای تێوەردەدەن”، پارلەمان+تێر+ێك حاوا پاساو بۆ ،شەخۆرییەكەیان دەھێنێتەوە “ئێمە دژی ئەم پارە وەرگرتنەین و یاسایی نییە،بەڵام وەریدەگرین و دەیخەینە پرۆژەی خزمەتگوزاری..؟”، ئایا ئەمە درێژەی ھەمان دە (١٠) ملیۆن دۆلارەكەی تاڵەبانی بۆ نەوشیروان و پرۆژەی ‘كۆمپانیای وشە’ نییە، كە مامانی پرۆژەكانی خاتوو ‘ئاشتی’ و شەرابنییەكانی دیكەیە ؟

نەك ھەر دەستی ماندوو لەسەر زگی تێر نییە، بەڵكو سێبەرەكەشی لەژێر باری گرانی سەر شانی، چەماوەتەوە.

ئەگەر خوایەك ھەبێت و دابەشێنەری بەشەكان بێت
ئاخۆ جیاوازی ئەو دەوڵەتەكانی جیھان چییە ؟

ئەگەر ھۆنەرانە بۆ جوانی باڵندەكان بڕوانین، ئەوا تەنیا لە ئازادیدا جوانیان بەرجەستە دەبێت و من ئاوا تێدەگەم، كە خوێندنیان لەنێو قەفەزدا، ‘ قانیع’ئاسا تەنیا شیوەنی ئازادییە، بە واتایەكی دیكە، شیوەنی تەمەنی لەدەستچووی نێو بەندیخانەیە ..

ئایینی من ئازادییە، نیشتمانی من نێو ماڵەکە، نەتەوەی من مرۆڤایەتییە، خوای من هەر خودی خۆمم

دین و ئایین ھەر یەكن، من ھیچكامیانم نییە

ھەر كەس بەتەمایە سردوودێك بۆ من چیبكات، واژەكانی سروودی من، بریتین لە

ئازادی مرۆڤ
سەربەخۆیی بەرێوەبەرایەتییەكان
سەربەستی بیروباوەڕ
ڕزگاری لە كۆیلەتی [چ خوایی و چ دەوڵەتی]
یەكسانی ئەرك و ماف و ئابووریی ھەمووان
دادپەروەریی كۆمەڵایەتی
پاراستنی ژینگە
دۆستایەتی ئاژەڵ
كاری ھەرەوەزیی
ھاوپشتی كۆمەڵایەتی
بەختەوەریی ھەمووان یا ھی كەس

ئایینی من ئازادییە، نیشتمانی من نێو ماڵەکە، نەتەوەی من مرۆڤایەتییە، خوای من هەر خودی خۆمم

پاداشتی ئەو دونیاش بۆ خیاڵپڵاوان

سیستەمی پەروەردە و خوێندن لەسایەی سەرمایەداریدا سیستەمێکی قوچکەییە، واتە مامۆستا و سیستەمەکەی خوان و فێریاریش کۆیلە. ئەمە پێداویستی وەڵامدانەوەیە بە سیستەمی قوچکەیی چینایەتییە، بۆ ئەوانەی کە بە ئانیشك خۆیان دەبەنە پێشەوە، وەها سیستەمێك ئایدیالە و بۆ ئەوانی دیکە کە ئارەزوومەندییان لێی نییە، سەربازیییەکی زۆررەملێ، لەبەرئەوە ناکرێت لەوەزیاتر چاوەڕوانیمان لە سیستەمی پەروەردە و خوێندنی چینایەتی هەبێت، کە هەر لە سەرەتاوە، ئامانجی ئامادەکردنی کرێکار و فەرمانبەر و بەڕێوەبەری ئاراستەکراو و دەستەمۆیە بۆ بازاری سوودپەرستی.

Sîstemî perwerde û xwêndin lesayey sermayedarîda sîstemêkî quçkeyye, wate mamosta û sîstemekey xwan û fêryarîş koyle. Eme pêdawîstî wellamdaneweye be sîstemî quçkeyî çînayetîye, bo ewaney ke be anîşk xoyan debene pêşewe, weha sîstemêk aydyale û bo ewanî dîke ke arezûmendîyan lêy nîye, serbazîyyekî zorremlê, leberewe nakrêt lewezyatir çawerrwanîman le sîstemî perwerde û xwêndinî çînayetî hebêt, ke her le seretawe, amancî amadekirdnî krêkar û fermanber û berrêweberî arastekraw û destemoye bo bazarî sûdpersitî.